ΘΕΟΤΟΚΟΣ: Παναγία ή Μαρία;

Η «Πλατυτέρα των Ουρανών», ψηφιδωτό έργο στην Ιερά Μονή Αντίνιτσας Φθιώτιδας. Έργο του Λαμιώτικου ζεύγους καλλιτεχνών αγιογράφων, ψηφιδωτοποιών και συντηρητών Θεόδωρου και Ένζας Μώρη

Είναι γεγονός πως όλες οι αιρέσεις – Μάρτυρες του Ιεχωβά, Πεντηκοστιανοί, Ευαγγελικοί κ.λ.π – υποτιμούν το πρόσωπο της Παναγίας. Συγκεκριμένα η κάθε είδους αίρεση υποστηρίζει ότι:

1. Η Παναγία είχε και άλλα παιδιά εκτός του Ιησού.
2. Δεν αρμόζουν η τιμή και οι μακαρισμοί που αποδίδουμε εμείς οι Ορθόδοξοι στην Παναγία.

Και για να δικαιολογήσουν την απόρριψη της παρθενίας της Παναγίας μας οι αιρέσεις αυτές, στηρίζονται στα εξής δύο χωρία (κομμάτια) της Καινής Διαθήκης.

Το πρώτο είναι από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, και έχει σχέση με την προτροπή του αγγέλου στον μνηστήρα της Παναγίας, Ιωσήφ, να μην διστάσει να πάρει στο σπίτι του ως γυναίκα του, την Μαρία, αν και βρέθηκε έγκυος. « Όταν ξύπνησε ο Ιωσήφ, έκανε όπως τον διέταξε ο άγγελος του Κυρίου, πήρε δηλαδή την γυναίκα του μαζί του˙ και δεν είχε καμιά σχέση μαζί της μέχρις ότου γέννησε τον υιό της τον πρωτότοκο και τον ονόμασε Ιησού». Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 1, στίχοι 24 – 25.Το δεύτερο χωρίο είναι και αυτό από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο και αναφέρεται στο γεγονός εκείνο, που αναζητούν τον Ιησού, η μητέρα του και τα «αδέλφια του». «Δεν ονομάζεται η μητέρα του Μαριάμ και οι αδελφοί του Ιάκωβος, Ιωσής, Σίμων και Ιούδας; Και οι αδελφές του δεν είναι όλες μαζί μας;» Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 13, στίχοι 55 – 56.Συνδυάζοντας λοιπόν τα δύο αυτά χωρία της Καινής Διαθήκης οι αιρετικοί, φθάνουν στο βλάσφημο συμπέρασμα ότι η Παναγία μετά την γέννηση του Χριστού είχε σεξουαλικές σχέσεις με τον Ιωσήφ και γέννησε αυτή τα παιδιά που αναφέρονται ως αδέλφια του Χριστού.

Σχολιάζοντας το πρώτο χωρίο, έχουμε να παρατηρήσουμε ότι η έκφραση «μέχρις ότου» που στηρίζονται οι αιρετικοί για την μη αειπαρθενία της Παναγίας, είναι ένας εβραϊκός ιδιωματισμός, από αυτούς που διαθέτει κάθε γλώσσα. Δεν σημαίνει πως θα σημειωθεί κάποια αλλαγή απαραιτήτως, άρα σώνει και καλά, ο Ιωσήφ και η Παναγία είχαν σχέσεις μετά την γέννηση του Χριστού. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα από την Ελληνική γλώσσα, που θα μας βοηθήσει να γίνουμε πιο κατανοητοί, όσον αφορά τους ιδιωματισμούς της κάθε γλώσσας. Αν π.χ. πάμε στο σταθμό του τρένου και ρωτήσουμε κάποιον αν έχει φύγει αυτό, για το οποίο ενδιαφερόμαστε να ταξιδέψουμε και κείνος απαντήσει τώωωρα!, ξέρουμε όλοι, ότι ο συγκεκριμένος με τη λέξη τώρα, άλλο λέει και άλλο εννοεί. Ότι δηλαδή το τρένο έχει φύγει προ πολλού και όχι εκείνη τη στιγμή που μιλάμε.

Άλλωστε αν στην έκφραση «μέχρις ότου», ακολουθήσουμε την λογική των αιρετικών, και δώσουμε το νόημα που αυτοί δίνουν, φτάνουμε σε κωμικά συμπεράσματα. Γιατί την έκφραση αυτή την χρησιμοποιεί και σε άλλα σημεία η Αγία Γραφή. Έτσι στο βιβλίο των Βασιλειών Β΄ (Σαμουήλ Β΄), κεφάλαιο 6, στίχος 23 λέει: «Για αυτό η Μιχάλ, η κόρη του Σαούλ, δεν γέννησε παιδί μέχρι την ημέρα που πέθανε». Ομοίως και στην Επιστολή Παύλου προς Τιμόθεο Α΄, κεφάλαιο 4, στίχος 13 διαβάζουμε: «Μέχρι να έλθω προσηλώσου στην ανάγνωση, το κήρυγμα, τη διδασκαλία».

Δηλαδή αγαπητοί αιρετικοί, η Μιχάλ έκανε παιδί μετά το θάνατό της και ο Τιμόθεος έπαψε να είναι επιμελής μετά την άφιξη του Παύλου!

Είναι βέβαια προφανέστατο, ότι η Γραφή , με την έκφραση αυτή, στην πραγματικότητα θέλει να πει, ότι η Μιχάλ, η κόρη του Σαούλ, δεν έκανε ποτέ παιδί στη ζωή της, ο δε Παύλος προτρέπει τον Τιμόθεο να φροντίζει πάντα να είναι επιμελής.

Ας έλθουμε τώρα να δούμε αν αυτά τα αδέλφια του Χριστού που αναφέρει η Καινή Διαθήκη ήταν παιδιά της Παναγίας. Κατ’ αρχάς πρέπει να διευκρινίσουμε ποια πραγματικότητα καλύπτει ο όρος «οικογένεια» σήμερα και ποια την εποχή του Χριστού. Γι αυτό και θα αφήσουμε έναν πιο ειδικό να μιλήσει για το θέμα αυτό. Είναι ο Γάλλος Ακαδημαϊκός Ντανιέλ Ροπς. Στο βιβλίο του «Η καθημερινή ζωή στην Παλαιστίνη στους χρόνους του Χριστού» και στην σελίδα 139, γράφει: «Ο όρος «οικογένεια» κάλυπτε μια ευρύτερη πραγματικότητα, από όση καλύπτει σήμερα. Στα αραμαϊκά η λέξη άχα, στα εβραϊκά αχ, σήμαινε ταυτόχρονα αδελφός, ετεροθαλής αδελφός, ξάδελφος ως και στενός συγγενής ακόμα».Και τι με νοιάζει εμένα, τι λέει ένας Γάλλος Ακαδημαϊκός θα μπορούσε να ισχυριστεί ένας αιρετικός. Εμένα με νοιάζει τι λέει η Γραφή. Και όμως. Ο Ντανιέλ Ροπς, έχει γνώση της Γραφής και δεν τα λέει τυχαία όλα αυτά. Και για να αποδείξει τα λεγόμενά του παραπέμπει στο βιβλίο της Αγίας Γραφής «Γένεσις» όπου ο Αβραάμ αποκαλεί τον ανιψιό του Λωτ, αδελφό. «Είπε λοιπόν ο Αβραάμ στο Λωτ. Ας μην υπάρχει διαμάχη ανάμεσά μας κι ανάμεσα στους βοσκούς μου και βοσκούς σου. Εμείς είμαστε αδέλφια». Γένεσις, κεφάλαιο 13,στίχος 8. Ομοίως στο πρώτο βιβλίο των Χρονικών, οι γιοι ενός Ισραηλίτη που ονομάζονταν Κεις, χαρακτηρίζονται αδέλφια με τις θυγατέρες ενός άλλου Ισραηλίτη ονόματι Ελεάζαρ, ενώ στην πραγματικότητα είναι πρώτα ξαδέλφια. «Πέθανε και ο Ελεάζαρ μην έχοντας γιους, αλλά θυγατέρες. Και τις παντρεύτηκαν τα αδέλφια τους οι γιοι του Κεις». Α΄ Χρονικών, κεφάλαιο 23, στίχος 22.Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας θεωρεί, ότι αυτοί που αναφέρονται ως αδέλφια του Χριστού, είναι ετεροθαλή αδέλφια του, από την πρώτη γυναίκα του Ιωσήφ. Το ότι η Παναγία δεν είχε ποτέ σχέσεις με τον Ιωσήφ, μας βοηθάει αφάνταστα και η διατύπωση του κειμένου της Καινής Διαθήκης. Γιατί μετά την γέννηση του Χριστού, η Παναγία πάντοτε αναφέρεται σε σχέση με τον Ιωσήφ ως μητέρα του Χριστού και ποτέ ως σύζυγός του, ακριβώς για να δειχθεί ότι δεν είχαν ποτέ σεξουαλική σχέση.

Έτσι όταν ο άγγελος παραγγέλνει στον Ιωσήφ να φύγει με την οικογένειά του στη Αίγυπτο για να αποφύγει την σφαγή του Ηρώδη, η Καινή Διαθήκη γράφει: «Σήκω πάρε το παιδί και την μητέρα του και φύγε στην Αίγυπτο». Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 2, στίχος 13.Ύστερα από δύο με τρία χρόνια παραμονής τους στην Αίγυπτο, ξαναεμφανίζεται ο άγγελος στον Ιωσήφ και του λέει: «Σήκω πάρε το παιδί και την μητέρα του και πήγαινε στην γη του Ισραήλ … αυτός δε αφού σηκώθηκε πήρε το παιδί και την μητέρα του και ήλθε στην γη του Ισραήλ». Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 2, στίχοι 19 - 21. Τρεις φύγανε για την Αίγυπτο, τρεις γυρίσανε. Τέταρτος, άλλο δηλαδή παιδί της Παναγίας δεν φαίνεται.

Και όταν ο Χριστός είναι σε ηλικία δώδεκα ετών και ανεβαίνει να προσκυνήσει με τον Ιωσήφ και την Παναγία στο Ναό των Ιεροσολύμων, πάλι τα ίδια διαβάζουμε στα Ευαγγέλια: « …παρέμεινε το παιδί (δηλ. ο Ιησούς) στην Ιερουσαλήμ, χωρίς να το καταλάβουν ο Ιωσήφ και η μητέρα του». Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 2, στίχοι 43 - 44. Αξίζει βέβαια εδώ να σημειώσουμε ότι και όταν ανέβαιναν να προσκυνήσουν στο Ναό, αλλά και όταν έψαχναν για τον Χριστό πουθενά δεν αναφέρεται τέταρτο άτομο. Αν μετά από δώδεκα έτη συζυγίας του Ιωσήφ και την Παναγίας δεν είχαν γεννηθεί παιδιά, τότε πότε γεννήθηκαν τόσοι γιοι και θυγατέρες;

Θα επιθυμούσα στο σημείο αυτό να απευθύνω μία ερώτηση στους πάσης φύσεως αιρετικούς. Εσείς όταν συστήνετε σε κάποιον την γυναίκα σας, λέτε «από δω η μητέρα των παιδιών μου» και όχι η «γυναίκα μου;»Άλλωστε και ο Ιάκωβος που αναφέρεται ως αδελφός του Χριστού, στη καθολική επιστολή που έγραψε, διαλύει κάθε αμφιβολία που μπορεί να έχουμε περί αυτού: « Ο Ιάκωβος, δούλος του Θεού και του Κυρίου Ιησού Χριστού …». Καθολική Επιστολή Ιακώβου, κεφάλαιο 1, στίχος 1. Εδώ δηλαδή ο φερόμενος ως αδελφός του Χριστού, αυτοσυστήνεται ως δούλος του Χριστού, παρά ως αδελφός του.

Εκεί βέβαια που τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, είναι με τον Ιούδα , ο οποίος εμφανίζεται και αυτός από τις αιρέσεις ως παιδί της Παναγίας, άρα και αδελφός του Χριστού. Γιατί ξεκινώντας και αυτός την αντίστοιχη Καθολική Επιστολή του γράφει: « Ο Ιούδας, δούλος του Ιησού Χριστού και αδελφός του Ιακώβου …». Καθολική Επιστολή Ιούδα, στίχος 1. Βλέπουμε δηλαδή τον Ιούδα, να αυτοσυστήνεται ως αδελφός μόνο του Ιακώβου και όχι του Χριστού.

Και αφήσαμε για το τέλος, όσον αφορά βέβαια το ζήτημα της παρθενίας της Παναγίας, την παγκόσμια πρωτοτυπία που συνέβη μόνο σ’ αυτήν! Ενώ, σύμφωνα με τους αιρετικούς, η Παναγία είχε τόσους γιους και θυγατέρες, ο Χριστός πάνω στον Σταυρό δεν την εμπιστεύεται σε κάποιον από αυτούς, αλλά αναθέτει την φροντίδα και την γηροκόμησή της στον Ευαγγελιστή Ιωάννη, που είναι μακρινός συγγενής του! Και ρωτάμε τους απανταχού αιρετικούς. Το ίδιο κάνουν και αυτοί με τους γηραιούς γονείς τους; Τους εμπιστεύονται δηλαδή σε μακρινούς συγγενείς τους;Πέραν βέβαια του αστείου του πράγματος, αν αυτοί που αναφέρονται ως αδελφοί του Χριστού, ήταν αληθινά παιδιά της Παναγίας, δεν θα μπορούσαν πλέον να ζήσουν στο στενό κύκλο της Ναζαρέτ. Γιατί δεν πρέπει να λησμονούμε ότι μία από τις εντολές του Δεκαλόγου ήταν το «τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου». Και μόνο τιμή δεν θα ήταν γι’ αυτούς, που ένας μακρινός τους συγγενής γηροκομούσε την μητέρα τους.

Όσον αφορά τώρα, το ερώτημα γιατί τιμούμε και μακαρίζουμε την Παναγία η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή. Γιατί η ίδια προφήτευσε ότι θα συμβεί αυτό όταν επισκέφτηκε την συγγενή της Ελισάβετ, την μητέρα του Ιωάννη του Προδρόμου: «Διότι από τώρα θα με μακαρίζουν όλες οι γενεές». Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 1, στίχος 49.Αυτό λοιπόν κάνουμε και εμείς, μέσα από τους Χαιρετισμούς του Μαρτίου και τις Παρακλήσεις του Δεκαπενταύγουστου. Την μακαρίζουμε και την τιμούμε γιατί αξιώθηκε να γίνει το άξιο σκεύος εκλογής, που διάλεξε ο Θεός για να σαρκωθεί και με το σταυρικό του θάνατο να μας σώσει από την αμαρτία.



ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.