ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ: ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Το άρθρο μας το αφιερώνουμε στη μνήμη δύο σπανίων ανθρώπων, που έφυγαν τόσο πρόωρα από κοντά μας. Στην αγαπητή συνάδελφο και φίλη Ελένη Χατζηγεώργου – Κανελλοπούλου, μια πραγματική ΚΥΡΙΑ, που παρά την επώδυνη αρρώστια της, έμεινε σχεδόν μέχρι το τέλος, κοντά στους μαθητές της που τόσο αγάπησε και τόσο αγαπήθηκε από αυτούς. Και στον αγαπητό φίλο Κώστα Αναγνωστόπουλου, ένα κριτικό και ανήσυχο πνεύμα, που χάριζε την ζεστασιά και την αγάπη του σε όλους, έναν πραγματικά ΕΛΕΥΘΕΡΟ άνθρωπο. Επειδή η απουσία τους είναι τροπική και όχι τοπική, τους υποσχόμαστε, ότι θα τους θυμόμαστε πάντοτε με αγάπη, γιατί « η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει». 1η Επιστολή προς Κορινθίους, κεφάλαιο 13, στίχος 8.

Είναι γεγονός, πως ο άνθρωπος σήμερα ζει, σε μία από τις δυσκολότερες εποχές που έχουν υπάρξει ποτέ. Μπορεί η τεχνολογία, από την μια μεριά -που σημειωτέον, έχει κάνει τεράστια βήματα προόδου- να τον έχει βοηθήσει και να του έχει κάνει την ζωή πιο εύκολη, αλλά από την άλλη μεριά ο ρυθμός της ζωής του έχει γίνει εξοντωτικός...
Ίσως πάλι τον εξοντωτικό αυτό ρυθμό, να τον επιδιώκει και ο ίδιος ο άνθρωπος, γιατί φοβάται να μείνει μόνος του, γεγονός που πιθανόν να τον οδηγούσε σε κάτι που απεύχονται οι περισσότεροι. Στον στοχασμό και την ανάληψη των ευθυνών για το κακό, την αδικία και την καταστροφή που επικρατεί στον κόσμο...


Έτσι, η Μεγάλη Εβδομάδα που διανύουμε, με τα συγκλονιστικά γεγονότα που διαδραματίζονται, μας δίνει την αφορμή για κάποιες σκέψεις που ίσως βοηθήσουν τον άνθρωπο σε επαναπροσδιορισμό της σχέσης του με τον άλλο και τον κόσμο, και πιθανόν -το κυριότερο- στην εύρεση της πραγματικής του ταυτότητας ως ανθρώπου.
Το σημερινό άρθρο, σκοπό έχει να παρακολουθήσει τη πορεία του Χριστού προς το Σταυρό, και τα μηνύματα και τους προβληματισμούς που βγαίνουν από το συγκλονιστικό και μοναδικό αυτό γεγονός. Γιατί όπως μας λέει και το Ευαγγέλιο, «ο Θεός τόσο πολύ αγάπησε τον κόσμο, ώστε έδωσε τον Υιό του το μονογενή να σταυρωθεί».Εκείνο όμως που αξίζει να διευκρινιστεί πρώτα-πρώτα, είναι η λάθος στάση πολλών από εμάς, απέναντι στο Χριστό και στο δράμα που ζει. Μας πιάνει δηλαδή μια λύπη και ένας ψευτοσυναισθηματισμός, που είναι μεν ανθρώπινα, αλλά παντελώς αθεολόγητα. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε: «-Αχ, τον καημένο τον Χριστούλη, τι του κάνουνε!».
Όποιος όμως διαβάσει τα Ευαγγέλια θα διαπιστώσει τελείως διαφορετικά πράγματα. Γιατί ο Χριστός δεν είναι ένα κακόμοιρο ανθρωπάκι που σέρνεται από δω και από κει, αλλά είναι κύριος αυτός της κατάστασης, αν και κατηγορούμενος και φρικτά βασανιζόμενος. Και αυτό συμβαίνει, γιατί βαδίζει με τη θέλησή του προς το θάνατο, άρα δεν έχει να φοβηθεί τίποτε, και επιπλέον το γνωρίζει καλά, ότι για να σωθεί το ανθρώπινο γένος πρέπει να πεθάνει και μάλιστα εξευτελιστικά. «Μόνο όταν ο σπόρος πέσει στη γη και ταφεί, φέρει πολύ καρπό», είχε πει στους μαθητές του.
Και σ’ αυτό το σημείο, γεννιούνται και τα πρώτα βασανιστικά ερωτήματα. Που πήγαν όλοι αυτοί που είχε ευεργετήσει ο Χριστός, που πήγαν όλοι αυτοί που τον είχαν υποδεχτεί με βάγια και φοίνικες όταν έμπαινε στα Ιεροσόλυμα; Τι τους είχε κάνει ο Χριστός αυτή η προσωποποίηση της καλοσύνης, ώστε όλη τους η αγάπη και η ευγνωμοσύνη να γίνει σιγά-σιγά ένα πρωτόγνωρο και παράλογο μίσος και να κραυγάζουν εκτός εαυτού «σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν» ή το πιο ανατριχιαστικό «το αίμα του να πέσει στα κεφάλια μας και στα κεφάλια των παιδιών μας»;Και αυτό γίνεται ακόμα πιο τρομαχτικό αν σκεφτούμε τα λόγια του Πιλάτου, ότι δεν βρίσκει καμιά αιτία καταδίκης σ’ αυτόν τον άνθρωπο ή του ληστή που σταυρώθηκε μαζί του, ότι άδικα σταυρώνεται αυτός ο άνθρωπος.
Ακριβώς για αυτή του την αθωότητα κακοπαθαίνει και σταυρώνεται ο Χριστός. Εξαιτίας της μοναδικής καλοσύνης του, του εκτυφλωτικού φωτός που αναβλύζει απ’ Αυτόν και το οποίο οι άνθρωποι δεν μπορούν να αντέξουν. Γιατί ξεσκεπάζει το κακό που έχουν μέσα τους και το οποίο κρύβουν ακόμα και από τον εαυτό τους.
Αυτός είναι ο τρόμος του αμαρτωλού κόσμου, πως το κακό όχι μόνο κυριαρχεί αλλά – οποίος παραλογισμός και απάτη– προβάλλεται ως καλό! «Άρχων του κόσμου τούτου (δηλ. της αμαρτίας), ο διάβολος», διευκρινίζει στο Ευαγγέλιο του ο Χριστός.
Έτσι και τότε και σήμερα, σε διάφορες περιοχές του πλανήτη μας, όπως στο Ιράκ, Αφγανιστάν, Νιγηρία, Σομαλία, Σουδάν και σε άλλα μέρη του κόσμου – ιδιαίτερα του λεγόμενου τρίτου κόσμου – οι άνθρωποι σκλαβώνονται, δολοφονούνται, εξαπατούνται, συκοφαντούνται, καταστρέφονται, ξεσπιτώνονται εν ονόματι του καλού, της ελευθερίας και της φροντίδας για την ανθρωπότητα.
Κάθε κακό διακηρύσσει πάντοτε ένα μήνυμα: « Είμαι καλό » και απαιτεί οι άνθρωποι να το κραυγάζουν ακούραστα: « Είσαι καλό, είσαι ελευθερία, είσαι ευτυχία.» Γι αυτό πετυχαίνει το κακό τόσες νίκες και κυριαρχεί στο κόσμο. Γιατί δεν φανερώνεται ανοιχτά ως κακό, οπότε θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί και αποφευχθεί, αλλά προσποιείται πάντα το καλό. Και αυτή η εξαπάτηση, δυστυχώς βολεύει τον άνθρωπο και του επιτρέπει και τότε και τώρα, να καταφεύγει σε μέσα και πράξεις που τον εξαχρειώνουν και αμαυρώνουν την ύπαρξη του «ως εικόνα του Θεού». Έτσι χωρίς καμία απολύτως τύψη και αναστολή, δικαιολογεί το μίσος, το φόνο, τη ζήλια, την ανισότητα, την εκμετάλλευση, τη σκλαβιά, τα ψέματα, τον παραλογισμό.
Ποιος ξεχνάει άλλωστε τα παράλογα λόγια του πρώην πρόεδρου των Ηνωμένων Πολιτειών κ. Μπους, όταν ξεκινώντας πριν μερικά χρόνια τον πόλεμο εναντίον του Ιράκ έλεγε ότι τον πόλεμο αυτό, του τον έχει αναθέσει ο Θεός! Και ο παραλογισμός και η απάτη εκ μέρους του συμπληρωνόταν, με τον ισχυρισμό του, ότι επιθυμεί να ελευθερώσει τους Ιρακινούς από τον κακό Σαντάμ, χωρίς να ιδρώνει το αυτί του βέβαια, αν πολλοί απ’ αυτούς τους δήθεν ελευθερωμένους, είναι πλέον, χωρίς πόδια, χέρια, με καμένο σώμα, χωρίς παιδιά και οικογένεια.Ακριβώς αυτή την απάτη ξεσκεπάζει ο Χριστός όχι μόνο με τα λόγια του, αλλά προπαντός με την παρουσία του. Ο Χριστός εμφανίζεται σαν μάρτυρας, μάρτυρας της αλήθειας. «Εγώ γι’ αυτό ήρθα στον κόσμο, να μαρτυρήσω για την αλήθεια», απαντάει ο Χριστός στον Πιλάτο, όταν τον ρωτάει, εάν είναι ο Βασιλιάς των Ιουδαίων.
Έτσι κάθε εγκληματίας που σέβεται τον εαυτό του και το επάγγελμά του, γνωρίζει πολύ καλά, πως η πρώτη του δουλειά είναι να εξοντώσει κάθε μάρτυρα του εγκλήματος. Οφείλει δηλαδή, να προστατέψει την απατηλή του ιδιότητα να εμφανίζεται σαν καλός, άρα οφείλει, και να κλείσει το στόμα του μάρτυρα.
Και όπως λέει το Ευαγγέλιο ωραιότατα, ξεσκεπάζοντας όλη την τρομερή αλήθεια για το κακό, «εκείνη την ημέρα, έγιναν φίλοι ο Ηρώδης και ο Πιλάτος», δυο προαιώνιοι εχθροί, για να τον κάνουν να σωπάσει.
Αλλά και τα πλήθη, που τόσο είχαν ευεργετηθεί από Αυτόν, κραυγάζουν τώρα αλλόφρονα «σταύρωσον, σταύρωσον», γιατί γνωρίζουν μ’ όλη τη τρομερή διαίσθηση του κακού, πως μένουν έκθετοι και γυμνοί μπροστά σ’ αυτόν τον τέλειο άνθρωπο. Γιατί ήξεραν ότι μέσω της αγάπης του και της τελειότητάς του, ο Χριστός ζητούσε μια ζωή που δεν σκόπευαν να ζήσουν, μια αλήθεια που δεν μπορούσαν ν’ αντέξουν. Έτσι λοιπόν ο μάρτυρας αυτός έπρεπε να εξοντωθεί.
Και ενώ φαίνεται ότι θριαμβεύει το κακό στη πραγματικότητα θριαμβεύει το καλό. Γιατί η νίκη του καλού ξεκινά με το ξεσκέπασμα του κακού, ως πραγματικού κακού. Και ώρα με την ώρα, βήμα με το βήμα, τα Ευαγγέλια περιγράφουν πως αρχίζει να λάμπει το φως της νίκης. Η νίκη αυτή διαφαίνεται στη μετάνοια του σταυρωμένου ληστή, καθώς και στα λόγια του Ρωμαίου εκατόνταρχου που εκτελούσε τη σταύρωση, ότι «αλήθεια υιός Θεού ήταν αυτός ο άνθρωπος» και ολοκληρώνεται αυτός ο θρίαμβος με την Ανάσταση του Σταυρωμένου.
Ο Σταυρός του Κυρίου, είναι για το καθένα από εμάς, μια πράξη ελευθερίας και ευθύνης. Αν πράγματι επιθυμούμε – όπως τουλάχιστον ισχυριζόμαστε στα λόγια – πως θέλουμε πράγματι να επικρατήσει το αληθινό καλό και όχι το κακό μεταμφιεσμένο σε καλό, ο Σταυρός του Κυρίου μας δείχνει ποιο δρόμο πρέπει ν’ ακολουθήσουμε.
Εάν δηλαδή, δεν αποφασίσουμε ν’ αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, εάν δεν είμαστε έτοιμοι να θυσιαστούμε για το πραγματικό καλό, άσχετα με το τι κάνουν οι άλλοι, τότε μαγικά δεν μπορεί ν’ αλλάξει ο κόσμος. Ούτε μπορούμε να ζούμε πλέον με ψευδαισθήσεις – άλλωστε εμείς οι μεγαλύτεροι το γνωρίζουμε καλύτερα αυτό – ότι μπορεί τάχα ν’ αλλάξει ο κόσμος, με την εφαρμογή πολιτικών συστημάτων, που υπόσχονται την ευτυχία μέσω της ισότητας των ανθρώπων ή εμπιστευόμενοι τους λεγόμενους χαρισματικούς ηγέτες, που με το μαγικό ραβδί τους θα μας δώσουν λύση σε κάθε μας πρόβλημα. Οι δεκαετίες του 70, του 80 και του 90 απέδειξαν περίτρανα και την αποτυχία αυτών των πολιτικών συστημάτων και την αποτυχία των λεγόμενων χαρισματικών ηγετών.
Τις μέρες αυτές ο ίδιος ο Θεός στέκεται μπροστά μας και μας καλεί κοντά του, όχι ως φοβερός κριτής και δυνάστης, γιατί τότε θα υποτασσόμασταν σ’ Αυτόν ως δειλοί και φοβισμένοι σκλάβοι. Αλλά, στέκεται μπροστά μας εξευτελισμένος, ταλαιπωρημένος – φορώντας ακάνθινο στεφάνι και πορφυρό ρούχο – ζητώντας να τον αγαπήσουμε και να τον αποδεχτούμε ελεύθερα. Μόνο σε σχέση μ’ Αυτόν είμαστε ελεύθεροι, όπως και ο Πιλάτος ήταν ελεύθερος να διαλέξει, και μέσα σ’ αυτή την ελευθερία, ο καθένας μας καθορίζει την δική του αιώνια μοίρα.
Δεν έχουμε λοιπόν ανάγκη από «θαυματοποιούς» τσοπάνηδες, είτε αυτοί είναι πολιτικοί είτε θρησκευτικοί, να καθορίζουν την μοίρα μας και τη ζωή μας, ζητώντας να τους παραδώσουμε, στο όνομα της δήθεν ευτυχίας μας, που τάχα αυτοί σαν γνώστες της ή κάτοχοί της θα μας παράσχουν, ότι πιο πολύτιμο μας έδωσε ο Χριστός με τον Σταυρό Του. Την Ελευθερία μας.Εξάλλου, έχουμε το Χριστό και το Σώμα Του, την Εκκλησία, μέσα στην οποία δεν υπάρχει ούτε δικτατορία ούτε ατομοκρατία, αλλά αρμονία και ομοψυχία. Τα μέλη της – λαϊκοί και κληρικοί – είναι ελεύθερα, αλλά όχι απομονωμένα, επειδή ενώνονται με την αγάπη, τη πίστη και τη κοινωνία των μυστηρίων.
Μακάρι φέτος, ο Σταυρωμένος Χριστός να μας γεμίσει με τη Χάρη του, έτσι ώστε, να σταυρωθούμε ως δούλοι, αλλά να αναστηθούμε ως ελεύθερα και άξια τέκνα του.

Για κάποια από τα σημεία του σημερινού μας άρθρου βασιστήκαμε, στο εξαίρετο βιβλίο του μακαριστού Πατέρα, Αλεξάνδρου Σμέμαν «Πιστεύω».

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.