ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ. ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ

Του Ιωάννη Πλεξίδα

Το βιβλίο του Ιωάννη Πλεξίδα, Άνθρωπος και θάνατος. Απόπειρα χριστιανικής ανθρωπολογίας, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις λογείον, αποτελεί την πιο πρόσφατη  συγγραφική δουλειά του θεολόγου και φιλοσόφου συγγραφέα, οποίος έχει ένα πολυπληθές συγγραφικό έργο στο χώρο της ορθόδοξης θεολογίας και ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη σχέση της φιλοσοφίας με τη θεολογία. Στο παρόν βιβλίο ο Ιωάννης Πλεξίδας παρουσιάζει τη χριστιανική ανθρωπολογική σκέψη με αφορμή το μυστήριο του θανάτου...

Το βιβλίο προλογίζει ο συγγραφέας Ηλίας Κεφάλας, ο οποίος στον πρόλογό του επισημαίνει ότι «το βιβλίο συνιστά μία σημαντική αναφορά και παρουσίαση της χριστιανικής ανθρωπολογίας… προβάλλοντας εκείνα τα στοιχεία που τη συνθέτουν, όπως είναι η φύση του κακού, το πένθος, το σώμα, η ψυχή…»

Το βιβλίο του εν λόγω συγγραφέα χωρίζεται σε τρία μέρη, ενώ υπάρχει και μία αναλυτική εισαγωγή (σ. 15-24) στην οποία παρουσιάζονται η απορία του ανθρώπου για τον θάνατο, η προβληματική τόσο της θεολογίας όσο και της φιλοσοφίας για τον θάνατο, η φαινομενολογία του θανάτου από θεολογική σκοπιά, όπου ο συγγραφέας επισημαίνει τις αδυναμίες της φιλοσοφικής προβληματικής να απαντήσει στο ερώτημα περί θανάτου. Ο συγγραφέας απατώντας στον Στέλιο Ράμφο, θέτει το ερώτημα για την ύπαρξη ή μη χριστιανικής ανθρωπολογίας, δείχνοντας ότι, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζει ο Ράμφος, υπάρχει χριστιανική ανθρωπολογία επισημαίνοντας τις αστοχίες, τα λογικά κενά και τα σφάλματα της σκέψης του Ράμφου. Τέλος, ο συγγραφέας επισημαίνει τη στενή σχέση της χριστιανικής ανθρωπολογίας με τη χριστολογία, τονίζοντας ότι χριστολογία και ανθρωπολογία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες στη χριστιανική σκέψη, καθώς αν θέλουμε να μιλούμε για χριστιανική ανθρωπολογία θα πρέπει πρώτα να έχουμε στη σκέψη μας τη χριστολογία.

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου (σ. 25-82) παρουσιάζεται και αναλύεται με τρόπο απλό και εύληπτο η χριστιανική σκέψη για τον άνθρωπο, δηλαδή για το σώμα, την ψυχή και τη σχέση τους, για το ανθρώπινο πρόσωπο, για το πένθος, τον θάνατο, την απώλεια. Αναλύεται, δηλαδή, η έννοια της ανθρώπινης υπόστασης και του ανθρώπινου προσώπου, η σχέση της ψυχής με το σώμα, η σημασία του σώματος στη χριστιανική σκέψη, η απώλεια που βιώνουν οι ζώντες, η ανθρώπινη ελευθερία, το πένθος για τα αγαπημένα πρόσωπα, θρήνος του ζώντος.

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου (σ. 83-134) υπάρχουν κείμενα του συγγραφέα για την έννοια του θανάτου στον Γρηγόριο Νύσσης, στον Heidegger, τον Tolstoy, ενώ, και σε αυτή την περίπτωση, παρουσιάζεται η χριστιανική άποψη. Επίσης, υπάρχουν δύο κείμενα του συγγραφέα που αναλύουν βασικές θεολογικές έννοιες, όπως είναι η έννοια της υπόστασης, της ουσίας, του προσώπου, του ατόμου, του ενυπόστατου, του ανυπόστατου και του ανούσιου. Οι όροι παρουσιάζονται με παραδείγματα, ώστε ακόμη και ο ανυποψίαστος αναγνώστης να μπορέσει να προσεγγίσει τα κείμενα.

Στο τρίτο μέρος του βιβλίου (σ. 135-188) μεταφράζονται τρία πατερικά κείμενα σχετικά με τα θέματα που αναλύονται στο υπόλοιπο βιβλίο, ώστε ο αναγνώστης να μπορέσει να προσεγγίσει, μέσα από την πατερική παράδοση, όσα αναφέρει στα δύο προηγούμενα μέρη.

Εν κατακλείδι, το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια παρουσίασης της χριστιανικής ανθρωπολογίας που αξίζει να διαβαστεί από εκείνους που θέλουν να γνωρίσουν την ανθρωπολογική σκέψη των Πατέρων της Εκκλησίας και της ορθόδοξης παράδοσης γενικότερα.

 

 

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.