Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ

     Είναι παρατηρημένο και ιστορικά εξακριβωμένο πως οι περίοδοι οικονομικής και κοινωνικής κρίσης όπως πόλεμοι, επαναστάσεις, πείνες, επιδημίες κ.λ.π. καθώς και  διάφορες φυσικές καταστροφές εκλαμβάνονται από μία μεγάλη μερίδα πιστών – πολλές φορές και από το σύνολο των πιστών – ως προμηνύματα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.

      Έτσι βρίσκει ευκαιρία να ανθίσει μια δεισιδαιμονική και προληπτική παραφιλολογία γύρω από αυτή και να εμφανιστούν διάφοροι επιτήδειοι που εκμεταλλεύονται την ευπιστία πολλών προς ιδίον όφελος βεβαίως. Ενισχύουν βέβαια τα άτομα αυτά τη θέση τους διασπείροντας διάφορες φήμες περί οράσεως αγίων που αποκάλυψαν αποκλειστικά και μόνο σ’ αυτούς τα μελλούμενα γεγονότα και πως υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες διαφόρων «θαυμάτων»...

      Μια τέτοια φήμη ως γνωστόν συνέβη στις μέρες μας, με την δήθεν εμφάνιση του μακαριστού Γέροντα Παΐσιου  στη μονή του Αγίου Παντελεήμονα του Αγίου Όρους που προέβλεψε τάχα πόλεμο Ελλάδας – Τουρκίας, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί η Ιερά Κοινότης του Αγίου Όρους να εκδώσει ανακοίνωση διαψεύδοντας την γελοιότητα αυτή.

      Βέβαια όσο θα βαθαίνει η οικονομική κρίση στην πατρίδα μας τόσο θα γινόμαστε μάρτυρες ανάλογων φημών, με αποτέλεσμα και να τρομοκρατείται ο κόσμος αλλά το κυριότερο να γίνεται αντικείμενο της χλεύης διαφόρων εχθρών της Εκκλησίας και της πίστης μας.

      Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο προς υποβοήθηση των πιστών μέσω σωστής και νηφάλιας ενημέρωσης σκεφτήκαμε να δημοσιεύσουμε το παρόν άρθρο, όπου θα παρακολουθήσουμε μέσω των αιώνων με ποια πρόσωπα κατά καιρούς ταυτίστηκε ο Αντίχριστος, επειδή ως γνωστόν το πρόσωπο του Αντίχριστου παίζει σημαντικό ρόλο στον ερχομό της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.

      Έτσι ο πιστός ενημερωμένος πλέον δεν θα πέσει θύμα της ευρείας παραφιλολογίας που έχει αναπτυχτεί τον τελευταίο καιρό για το πρόσωπο του Αντιχρίστου στην χώρα μας, γιατί θα γνωρίζει πως πολλές φορές συνέβη κάτι ανάλογο και που βέβαια διαψεύστηκε οικτρά.

     Πρώτα όμως αξίζει να ορίσουμε τι εννοούμε με την λέξη Αντίχριστος.

    Η λέξη λοιπόν Αντίχριστος χρησιμοποιείται μόνο από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη μία φορά στον πληθυντικό αριθμό στην 1 Επιστολή του 2:18 και τέσσερις στον ενικό στην 1 Επιστολή του 2:18.22 και 4:3 και 2 Επιστολή του 7, και δηλώνει εκείνον ή εκείνους που παραπλανούν τους πιστούς διδάσκοντας πως ο Ιησούς δεν είναι ο Χριστός. Ειδικότερα ο Ευαγγελιστής Ιωάννης εννοεί την αίρεση της εποχής εκείνης, τους «Δοκήτες» που δεν πίστευαν πως ο Χριστός είχε σάρκινο σώμα σαν το δικό μας αλλά φαινομενικό, ήταν δηλαδή ένα είδος «φαντάσματος».

      Όμως η μορφή του Αντίχριστου περιγράφεται σχεδόν σε όλη την Καινή Διαθήκη και ιδιαίτερα στο βιβλίο της Αποκάλυψης όπου θα εμφανιστεί ο Αντίχριστος ως θεός και με την ενέργεια του Σατανά θα παραπλανήσει πολλούς κάνοντας σημεία και τέρατα δηλαδή θαύματα. Στα δε κεφάλαια 13 και 17 της Αποκάλυψης περιγράφεται ως θηρίο με εφτά κεφάλια και δηλώνεται με τον περίφημο αριθμό χξς δηλαδή το 666.

      Έτσι κατά καιρούς λόγω διαφόρων γεγονότων οι άνθρωποι διείδαν την έφοδο αυτή του Αντίχριστου σε διάφορα ιστορικά πρόσωπα είτε της εποχής τους ή προηγουμένων εποχών.

Καιρός λοιπόν να δούμε ποια ήταν τα πρόσωπα αυτά που όπως θα διαπιστώσετε δεν ήταν και λίγα.

     Οι πρώτοι «Αντίχριστοι» λοιπόν «εμφανίστηκαν» ήδη προ Χριστού, αφού αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη τόσο από τον προφήτη Ιεζεκιήλ στο κεφάλαιο 38 που μιλάει για τον Γωγ και Μαγώγ τις αντίθεες δαιμονικές δυνάμεις που επιτίθενται στον εκλεκτό λαό του Θεού, όσο και από τον προφήτη Δανιήλ που μιλάει στο κεφάλαιο 7 στίχο 7 για το θηρίο με τα δέκα κέρατα και στο κεφάλαιο 9 στίχο 27 για το περίφημο «βδέλυγμα της ερημώσεως» . 

     Την φράση λοιπόν του  Δανιήλ «βδέλυγμα της ερημώσεως» η ερμηνευτική παράδοση των Ιουδαίων, την εξέλαβε ως πρόρρηση της βεβήλωσης του Ναού των Ιεροσολύμων από τους Έλληνες και Ρωμαίους ηγεμόνες Αντίοχο Δ΄ τον Επιφανή (π. 215 – 164 π.Χ.), Πομπήιο (106 – 48 π.Χ.)  και Κράσσο (114 - 53 π.Χ.) οπότε και τα αντίστοιχα πρόσωπα ταυτίστηκαν με τον Αντίχριστο .

      Ομοίως και η βεβήλωση του Ναού των Ιεροσολύμων – ερχόμενοι τώρα στην μετά Χριστό εποχή – από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Καλιγούλα (12 – 41 μ.Χ.) και από τους Ιουδαίους επαναστάτες τους Ζηλωτές κατά την πολιορκία της Ιερουσαλήμ από τον Τίτο το 70 μ.Χ. γεγονός που μνημονεύει και Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος: « πολλά δε ούτοι (οι προφήται) περί αρετής και κακίας προεθέσπισαν, παραβάντες οι ζηλωταί και την κατά της πατρίδος προφητείαν τέλους ηξίωσαν» «Ιουδαϊκός Πόλεμος, Δ΄, 6,3», ελήφθησαν ως επίθεση του Αντίχριστου και τα συγκεκριμένα πρόσωπα ως Αντίχριστοι.  

     Αξίζει βέβαια να σημειώσουμε πως και στα απόκρυφα βιβλία του Ιουδαϊσμού δεν είναι άγνωστη η ιδέα του Αντίχριστου ως αντιπάλου του Θεού, ως εχθρού του Μεσσία, ως του τελευταίου τυράννου και ψευτοπροφήτη π.χ. στην «Ανάληψη Μωϋσέως 8», «Δ΄ Έσδρα, Ε΄, 6» κ.λ.π.  

      Ερχόμενοι τώρα στην Χριστιανική Γραμματεία έχουμε να παρατηρήσουμε πως στα συγγράμματα των Πατέρων και Εκκλησιαστικών συγγραφέων αν και γίνεται αρκετός λόγος για τον Αντίχριστο δεν υπάρχει όμως συστηματική διδασκαλία γύρω από αυτόν και  αυτός είναι ο λόγος  που ποικίλουν οι απόψεις γύρω από το πρόσωπό του έτσι ώστε η διδασκαλία αυτή να κατέχει δευτερεύουσα και όχι δεσπόζουσα θέση στον Χριστιανισμό.

       Λόγου χάρη ο Άγιος Ειρηναίος (2ος/αρχές 3ου αιώνα μ.Χ.) χαρακτηρίζει τον Μάρκο τον Γνωστικό ως πρόδρομο του Αντίχριστου στο « Έλεγχος Ψευδωνύμου Γνώσεως, Α, XΙΙΙ. 1» ή χαρακτηρίζει την εικόνα του Βαβυλώνιου ηγεμόνα Ναβουχοδονόσορα ως «προτύπωση του Αντίχριστου» και σημειώνει πως πρέπει να αποφεύγουμε να χαρακτηρίζουμε με βάσει κάποιες εικασίες το τάδε ή το δείνα ιστορικό πρόσωπο ως Αντίχριστο.

      Ο Άγιος Ειρηναίος επίσης και ο Γρηγόριος ο Μέγας (540 - 604 μ.Χ.) θεώρησαν πως ο Αντίχριστος θα προέρχεται από την φυλή Δαν, «Γένεσις 43:17» και όταν θα εμφανιστεί θα πάει στο Ναό των Ιεροσολύμων αξιώνοντας θείες τιμές για το πρόσωπό του. Όμως θα εμφανιστεί ο αρχάγγελος Μιχαήλ όπου από το Όρος των Ελαιών θα τον γκρεμίσει στην άβυσσο. 

      Από πολλούς άλλους ερμηνευτές κατά καιρούς ταυτίστηκαν με τον Αντίχριστο ο Σίμωνας ο Μάγος (1^ος αιώνας μ.Χ.) ή ο Καλιγούλας (12 – 41 μ.Χ.).

       Το πρόσωπο όμως εκείνο που ταυτίστηκε όσο κανένα άλλο με τον Αντίχριστο ήταν αυτό του Ρωμαίου αυτοκράτορα Νέρωνα (37 – 68 μ.Χ.) πιθανόν επειδή υποστηρίζεται πως το όνομα «Νέρων Καίσαρ» στα αραμαϊκά βγάζει 666! Επιστεύετο λοιπόν πως δεν είχε πεθάνει – για τους μη γνωρίζοντας σημειώνουμε πως αυτοκτόνησε – αλλά τραυματισμένος είχε καταφύγει στην Ανατολή στους Πάρθους από όπου και θα επέστρεφε με την μορφή του Αντίχριστου να τιμωρήσει την Ρώμη.

     Ο Κύριλλος Ιεροσολύμων (313-386 μ.Χ.) θεωρεί τον ενδέκατο βασιλιά των Ρωμαίων ως Αντίχριστο και δίνει πολλές πληροφορίες για το έργο του, «Κατηχήσεις ΙΕ΄ 12»

    Οι Χριστιανοί του 4^ου αιώνα διείδαν στο πρόσωπο του αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη (332 – 363 μ.Χ.) την μορφή του Αντίχριστου επειδή θέλησε να επαναφέρει την αρχαία ειδωλολατρική θρησκεία καταδιώκοντας τον Χριστιανισμό.

    Κατά τον Ιερό Αυγουστίνο (354 – 430 μ.Χ.) πολλοί κατά την εποχή του πίστευαν, ότι ο Νέρωνας θα επανέλθει στην ζωή ως Αντίχριστος ο οποίος θα είναι μετενσάρκωση εκείνου «De civitas Dei, XX, 19».

    Ομοίως για τον Νέρωνα πάλι,  ο Σουλπίκιος Σεβήρος (363-420 μ.Χ.) «Historia Sacra B΄29».

     Τον 5^ο αιώνα μ.Χ. όταν οι βάρβαροι Ούννοι ξεχύνονται στις πεδιάδες της Ευρώπης συντρίβοντας κάθε αντίσταση στο πέρασμά τους, ένας νέος «Αντίχριστος» κάνει ξανά την «εμφάνισή του». Και αυτός δεν είναι άλλος από τον περίφημο ηγέτη τους τον Αττίλα ( 400 – 453 μ.Χ.), στον οποίο δίνεται και το προσωνύμιο «η μάστιγα του Θεού».  

     Το 7^ο αιώνα μ.Χ. με την εμφάνιση του Μωαμεθανισμού και την ραγδαία εξάπλωσή του ο «Αντίχριστος» παίρνει πλέον την μορφή του προφήτη Μωάμεθ (570 – 632 μ.Χ.).

     Και φτάνουμε στην εποχή, πριν και κατά την Μεταρρύθμιση.  Οι πρόδρομοι αυτής Τζων Ουΐκλιφ (1320 – 1384 μ.Χ.) και Γιαν Χους (1369 – 1415 μ.Χ.) αλλά και μετέπειτα ο ίδιος ο ιδρυτής της Μεταρρύθμισης Μαρτίνος Λούθηρος (1483 – 1546 μ.Χ.) ταύτισαν τον «Αντίχριστο» με το πρόσωπο του Πάπα.

     Μάλιστα οι μεταρρυθμιστές χρονολόγησαν την έλευση του Αντίχριστου από το έτος 606 μ.Χ. όταν ο πάπας Βονιφάτιος ο Γ΄ έλαβε από τον αυτοκράτορα Φωκά τον τίτλο «κεφαλής πασών των εκκλησιών», ως τιμητικό τίτλο της Ρωμαϊκής Εκκλησίας. Βασιζόμενοι στο χωρίο της Αποκάλυψης 11:3 παρέτειναν την διάρκεια της εξουσίας του Αντίχριστου επί 1200 έτη δηλαδή μέχρι το 1866.

      Βεβαίως και οι Καθολικοί δεν έμειναν με «σταυρωμένα τα χέρια» και απάντησαν δεόντως. Διότι εξομοίωσαν τον Λούθηρο και τους μεταρρυθμιστές συνεργάτες του με τον «Αντίχριστο» .

      Και ενώ αυτά συμβαίνουν στην Ευρώπη εις την καθ’ ημάς ανατολή συμβαίνει ένα κοσμοϊστορικό και συνάμα τραυματικό γεγονός, που θα σημαδέψει τον Ελληνισμό επί αιώνες. Η πτώση της Κωνλης και η διάλυση της χιλιόχρονης Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας γνωστής σήμερα με το νόθο όνομα που της επιβλήθει από τους Ευρωπαίους και επικράτησε ως Βυζαντινής. 

      Έτσι πολλοί πίστευαν ότι με την πτώση της Κων/λης (1453 μ.Χ.)  είχε λήξει πια ο καιρός της Βασιλείας του Θεού επί της γης και ότι είχε αρχίσει η βασιλεία του Αντίχριστου. Πίστευαν δηλαδή πως ο καιρός της συντελείας των αιώνων «εγγύς εστίν».

      Γι’ αυτό άλλωστε και υπομνηματιστές του βιβλίου της Αποκάλυψης τον καιρό της Τουρκοκρατίας είχαν πιστέψει ακράδαντα πως το βιβλίο αυτό είχε γραφτεί για να περιγράψει τα όσα συνέβαιναν στην Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό κατά την εποχή αυτή που ήταν οι χρόνοι της βασιλείας του Αντίχριστου.

      Καλούνταν επίσης να απαντήσουν ποιος ήταν ο ρόλος του Πάπα και του Μωάμεθ. Και αυτό συνέβαινε επειδή υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός μουσουλμανικών παραδόσεων και εσχατολογικών κειμένων τα οποία ανέφεραν πως η Βασιλεία του Μωάμεθ θα διαρκούσε χίλια χρόνια. Άλλωστε μεταξύ του 1560 και του 1660 ο Μουσουλμανικός κόσμος είχε πλημμυρίσει από προφήτες και προφητείες που ενίσχυαν την πίστη τους αυτή.

    Έχοντας υπόψη όλα αυτά οι υπόδουλοι Έλληνες είχαν θορυβηθεί αφάνταστα γιατί πίστευαν πως έτσι εκπληρώνονται όσα γράφει η Αποκάλυψη για το πρόσωπο του Αντίχριστου που βέβαια όπως είπαμε δεν ήταν άλλος από τον Μωάμεθ.

      Υπήρχαν όμως και κείμενα όπως του Ζαχαρία του Γεργάνου από την Άρτα γύρω στα 1621 που επηρεασμένος από τους προτεστάντες δασκάλους του υποστήριζε, πως η Αποκάλυψη γράφει πως ο Πάπας ήταν ο Αντίχριστος και πως η κατάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θα γίνονταν σε δέκα χρόνια. Γι’ αυτό άλλωστε η ερμηνεία του στην Αποκάλυψη έγινε πολύ αγαπητή στο κοινό.

      Συνοψίζοντας λοιπόν, έχουμε να πούμε πως σχεδόν όλη την περίοδο της Τουρκοκρατίας μέχρι και το 1800 περίπου, οι υπομνηματιστές και ερμηνευτές της Αποκάλυψης του Ιωάννη στο πρόσωπο του Αντίχριστου βλέπουν ή τον Πάπα ή τον Μωάμεθ.

     Στα 1800 όμως ο Θεοδώρητος Ιωαννίνων, συντάσσει μια ογκώδη ερμηνεία στην Αποκάλυψη όπου χωρίς να ξεχνάει τον Παπισμό και τον Μουσουλμανισμό, καταφέρεται πλέον εναντίον του Ναπολέοντα και της Γαλλίας στους οποίους διαβλέπει τον Αντίχριστο, ενώ στο πρόσωπο του Τσάρου της Ρωσίας διαβλέπει τον Μεσσία και την Ανάσταση της Ανατολικής Ορθόδοξης Αυτοκρατορίας.

      Τον Ναπολέοντα (1769 – 1821 μ.Χ.)  ως Αντίχριστο βλέπουν και οι ηγέτες και οι λαοί που ήταν εχθρικά διακείμενοι προς την Γαλλία και είχαν εμπλακεί σε πόλεμο μαζί του, ορίζουν μάλιστα και το έτος 1805 ως έτος του Αντίχριστου, έτος κατά το οποίο ο Ναπολέων ιδρύει το Βασίλειο της Ιταλίας και στέφεται Βασιλιάς αυτής.   

       Ως έτος του Αντίχριστου ορίζεται και το 1848 με τους Γάλλους επαναστάτες του Παρισιού.

      Την ίδια εποχή περίπου στην Ελλάδα ο Σίφνιος λόγιος Απόστολος Μακράκης (1831-1905) και ο Νικόλαος Δαμαλάς (1842–1892) καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρύτανης του πανεπιστημίου για το διάστημα 1878-1879, ταυτίζουν για μία ακόμη φορά τον Μωάμεθ με τον Αντίχριστο και τοποθετούν το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1896 ή 1897.

    Συγγραφείς επίσης είδαν τον Αντίχριστο στον σοσιαλισμό, στην επικράτηση του κομμουνισμού στις αρχές του 20^ου αιώνα στην Ρωσία με την Οχτωβριανή Επανάσταση και τις δεκαετίες του ’30 και ’40 στο πρόσωπο του Χίτλερ.      

   Και τέλος στην δική μας εποχή δυο πρόσωπα ταυτίστηκαν με τον Αντίχριστο. Ο πρώην ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εξαιτίας ενός σημαδιού που είχε στο κεφάλι του και πολλοί υποστήριξαν πως είναι το 666!!! και από τους Αμερικάνους ο Σαντάμ Χουσεΐν. Μόνο που δεν μας είπαν οι Αμερικάνοι αν ο Τζωρτζ Μπους ο νεότερος πιθανόν να είναι ο …. Μεσσίας! 

     Το πρόσωπο του Αντίχριστου δεν άφησε ανεπηρέαστη και την λαϊκή παράδοσή μας. Έτσι σε μια λαϊκή παράδοση της Πελοποννήσου διαβάζουμε: «Όταν είναι να γίνει η συντέλεια του κόσμου, ολίγα χρόνια πρωτύτερα θα έρθει μεγάλη ξέρα, ανομβρία και άλλα μεγάλα κακά. Ο Αντίχριστος (διάβολος) μ’ ένα ασκί ή κολοκύθα γεμάτη νερό, θα γυρίζει τον κόσμο μεταμορφωμένος και θα δίνει στους διψασμένους νερό να πιουν από την κολοκύθα, αν δέχονται να τους βουλώσει (να τους βάλει δηλαδή σφραγίδα)» Ν. Γ. Πολίτης, Παραδόσεις, αριθμός 886.

     Συνοψίζοντας λοιπόν ας δούμε με την σειρά τα ιστορικά πρόσωπα που θεωρήθηκαν ως έκφραση του Αντίχριστου:

·        Αντίοχος Δ΄ ο Επιφανής

·        Πομπήιος

·        Κράσσος

·        Καλιγούλας

·        Ζηλωτές

·        Σίμων ο Μάγος

·        Νέρων

·        Ενδέκατος βασιλιάς των Ρωμαίων

·        Ιουλιανός ο Παραβάτης

·        Αττίλας

·        Μωάμεθ

·        Πάπας

·        Λούθηρος

·        Ναπολέων

·        Σοσιαλισμός

·        Κομμουνισμός

·        Χίτλερ

·        Μιχαήλ Γκορμπατσόφ

·        Σαντάμ Χουσεΐν

     Θα θέλαμε να κλείσουμε το άρθρο μας με μια αποστροφή του αρχιμανδρίτη Ιωάννη Κωστώφ από το βιβλίο «Πίστη και Λογική» το οποίο μας εκφράζει απόλυτα και μας βρίσκει σε όλα σύμφωνους, ελπίζοντας να το λάβουν υπόψη τους και όσοι το διαβάσουν για να μην πέφτουν θύματα της αφέλειάς τους και της δεισιδαιμονίας τους:

    «Δυστυχώς έχει καταντήσει η αντιχριστολογία να καλύπτει την Χριστολογία κι εμείς, αντί να ασχολούμαστε με το Χριστό και να προσπαθούμε να ενωθούμε με το Χριστό, προσπαθούμε να διαβάζουμε οτιδήποτε αφορά τον Αντίχριστο».

     Αυτά λοιπόν τα ωραία και ψυχωφελή γράφει ο αρχιμανδρίτης Ιωάννης Κωστώφ. Και ο νοών νοείτω!!!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αστ. Αργυρίου «Ελληνικές Ερμηνείες στην Αποκάλυψη κατά την Τουρκοκρατία»

Εγκυκλοπαίδεια «Επιστήμη και Ζωή»

«Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια»

«Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια»

«Μέγα Λεξικό του Ηλίου»

Ν. Γ. Πολίτης «Παραδόσεις»

Παράρτημα Αγίας Γραφής της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας

 

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.