Εξέλιξη – Πόσο λογική είναι?

Της Tatiani Melidoni

Η θεωρία της εξέλιξης του Δαρβίνου αποτελεί κλασσικό επιχείρημα των αθέων κάθε είδους για να στηρίξουν την πίστη τους. Ισχυρίζονται ότι η θεωρία αυτή έχει αποδειχτεί επιστημονικά, και άρα όποιος δεν τη δέχεται το κάνει λόγο φανατισμού... Είναι όμως έτσι?

Για να το απαντήσουμε αυτό θα πρέπει να εξετάσουμε τα επιχειρήματα που δίνουν. Θα προσπαθήσουμε να το κάνουμε και να δούμε αν πρόκειται για λογικά επιχειρήματα ή για μια προσπάθεια να επικαλεστούν οτιδήποτε το παράλογο, αρκεί αυτό να τους δικαιώνει...

Επιχείρημα 1: «Ο άνθρωπος και ο πίθηκος έχουν κοινό DNA, άρα έχουν κοινούς προγόνους»· είναι το πιο συνηθισμένο τους επιχείρημα... Μόνο, που παραβλέπει ότι το DNA πολλών ζώων είναι σχεδόν πανομοιότυπο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ανήκουν σε συγγενικά είδη. Ο δε άνθρωπος έχει κοινά γονίδια και με άλλα ζώα, όπως π.χ. το γουρούνι και ο σκύλος. Μάλιστα κάποιες έρευνες δείχνουν ότι ο άνθρωπος είναι γονιδιακά πιο κοντά στο σκύλο από ότι στον πίθηκο. Θα ισχυριζόταν ποτέ κανείς ότι ο άνθρωπος είναι μια ράτσα σκύλου που απλά εξελίχθηκε διαφορετικά από τις άλλες? Μάλλον όχι...

Γιατί όμως επιλέχθηκε ο πίθηκος ως «συγγενής» του ανθρώπου? Γιατί οι ομοιότητες των δύο είναι εξωτερικές. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Δαρβίνος, επηρεασμένος από τα πιστεύω του, διατύπωσε την άποψη αυτή. Άλλωστε το DNA ήρθε πολύ αργότερα... άρα είναι ξεκάθαρο ότι δεν έπαιξε κανένα ρόλο στη διατύπωση της θεωρίας αυτής.

Επιχείρημα 2: «Έχουν βρεθεί σκελετοί που αποδεικνύουν τη θεωρία αυτή». Και επίσης κατά καιρούς «έχουν βρεθεί» σκελετοί από... γοργόνες, εξωγήινους, Νεφελίμ και πολλά άλλα... Μήπως πρέπει να πιστέψω ότι υπάρχουν? Αν κρίνω από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι πιο σκεπτόμενοι οπαδοί της εξέλιξης τις περιπτώσεις αυτές, μάλλον όχι. Τι αλλάζει εδώ, ώστε να είναι τόσο βέβαιοι για τα ευρήματα?

Αν μάλιστα δεχτούμε το ότι ο άνθρωπος και ο πίθηκος είναι τόσο κοντά γονιδιακά -και δεν υπάρχει λόγος να μην τη δεχτούμε, αφού είδαμε ήδη ότι κάλλιστα θα μπορούσε να ισχύει χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι- γιατί δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι σκελετοί που βρέθηκαν ανήκουν είτε σε κάποιο εξαφανισμένο είδος πιθήκου είτε σε κάποια πρωτόγονη φυλή ανθρώπων? Άρα είτε πρόκειται για γνήσια ευρήματα είτε για προσπάθεια εξαπάτησης, δεν αποδεικνύουν κάτι...

Επιχείρημα 3: «Η Αγία Γραφή δεν συμφωνεί με την επιστήμη στο πως φτιάχτηκε ο κόσμος». Είναι σίγουρο αυτό? Αφήνοντας στην άκρη το ότι αντιθέτως συμφωνεί με τις περισσότερες επιστημονικές θεωρίες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, η άποψη αυτή έχει δύο λάθη:

Πρώτον, η Αγία Γραφή δεν είναι επιστημονικό κείμενο. Σκοπός της είναι να παρουσιάσει όσο το δυνατόν πιο κατανοητά στον άνθρωπο τα γεγονότα που συνέβησαν, δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στο δογματικό μέρος και όχι στο επιστημονικό...

Δεύτερον, η επιστήμη δεν είναι αλάθητη. Μια θεωρία μπορεί να παραμένει στο τραπέζι για πολύ καιρό χωρίς επαρκή τεκμηρίωση, απλά και μόνο επειδή δεν δόθηκε κάποια καλύτερη θεωρία. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και σωστή.

Επιχείρημα 4: «Οι επιστήμονες ερευνούν, δεν δέχονται κάτι λόγω πίστης». Μεγαλύτερο λάθος από αυτή την άποψη δεν υπάρχει... Είπαμε ήδη ότι η επιστήμη δεν είναι αλάθητη και ότι μια θεωρία παραμένει ως σωστή μέχρι είτε να επιβεβαιωθεί είτε να αντικατασταθεί. Αυτό το παραδέχονται και οι ίδιοι οι επιστήμονες. Πώς λοιπόν διατυπώνεται μια θεωρία η οποία δεν έχει επαρκή τεκμηρίωση? Πολύ απλά, μέσω των πιστεύω του επιστήμονα που τη διατύπωσε, με βάση τα οποία μελετά τα στοιχεία που έχει και βγάζει κάποια σχέση. Αυτό δηλαδή που έκανε ο Δαρβίνος όταν διατύπωσε τη δική του θεωρία.

Επιχείρημα 5: «Μπορεί να μην έχουμε αρκετές αποδείξεις, αλλά όσες έχουμε δείχνουν ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι σωστή». Πρώτον.. όχι. Υπάρχουν πολλά ζητήματα τα οποία η συγκεκριμένη θεωρία δεν εξηγεί, με βασικότερο ίσως το πώς ο άνθρωπος απέκτησε λογική. Και δεύτερον... τίποτα δεν αποδεικνύει ότι αύριο δεν θα γίνει μια ανακάλυψη που θα ανατρέψει τα όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής. Αν θέλουμε να λέμε ότι σκεφτόμαστε επιστημονικά οφείλουμε να είμαστε ευέλικτοι και όχι να απολυτοποιούμε μια άποψη.

Επιχείρημα 6: «Η θεωρία της εξέλιξης αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει Θεός, γι’ αυτό την πολεμάτε». Από πού προκύπτει αυτό? Υπάρχει κάποια απόδειξη ότι ο Θεός δεν μπορούσε να φτιάξει τον κόσμο έτσι ώστε να εξελιχθούμε αντί να μας δημιουργήσει? Βέβαια, εάν κάποιος πιστεύει στο Θεό και σε όσα η Εκκλησία διδάσκει, απορρίπτει τη θεωρία της εξέλιξης. Και εάν κάποιος δεν πιστεύει, χρειάζεται κάτι για να δικαιολογήσει την ύπαρξή του στον πλανήτη. Αυτό όμως δεν λειτουργεί πάντα και αντίστροφα. Η δημιουργία προϋποθέτει την ύπαρξη Δημιουργού, αλλά η εξέλιξη δεν προϋποθέτει τη μη ύπαρξή Του.

Τελικά, τα βασικά επιχειρήματα των «πιστών» της εξέλιξης βασίζονται στη λογική ότι, αφού –κατά τη γνώμη τους- δεν υπάρχει Θεός, η θεωρία της εξέλιξης είναι σωστή και τα όσα κενά έχει θα καλυφθούν στο μέλλον. Με αυτή τη λογική είναι εύκολο να απορρίψουν όσους επιστήμονες απορρίπτουν τη θεωρία αυτή και να κρατήσουν μόνο όσα τους συμφέρουν, συνδέοντάς τα με προσωπικές απόψεις. Και σε αυτό το σημείο είναι που καταρρέει όλη η επιστημονική επιχειρηματολογία τους, αφού αρνούνται τις επιστημονικές μεθόδους που ισχυρίζονται ότι χρησιμοποίησαν.

Όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι η επιστήμη μπορεί να αποδείξει την πίστη του –και άρα η πίστη του είναι πιο λογική- είναι βέβαιο ότι κάνει λάθος. Όπως έγραψα σε προηγούμενο άρθρο, η πίστη και η επιστήμη ακολουθούν παράλληλους δρόμους. Η απολυτοποίηση της επιστήμης ουσιαστικά την μετατρέπει σε πίστη, την οποία οι «πιστοί» της υπερασπίζονται πολύ πιο φανατικά από οποιαδήποτε θρησκεία.

Ενημέρωση: Είμαι σίγουρη ότι πολλοί θα διαφωνήσουν με τα γραφόμενα και ίσως να προσπαθήσουν να μου φέρουν επιχειρήματα υπέρ τους. Επειδή θέλω να απαντήσω σε όλους, θα παρακαλέσω τα επιχειρήματα αυτά να εξεταστούν προσεκτικά, ώστε να μην εμπίπτουν σε κάποια από τις κατηγορίες που έχω ήδη αναφέρει.

 

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.