Μαρία Μαγδαληνή, μια συκοφαντημένη αγία

Η Αγία Μαρία η Μαγαδαληνή η Ισαπόστολος

Την δεύτερη Κυριακή του Πάσχα, η εκκλησία μας τιμά, την μνήμη των μυροφόρων γυναικών, που πήγαν ν’ αλείψουν με αρώματα τον νεκρό Ιησού, κάτι το οποίο βεβαίως δεν μπόρεσαν να κάνουν, αφού ο Ιησούς είχε αναστηθεί. Ανάμεσα στις μυροφόρες αυτές γυναίκες συμπεριλαμβάνεται και η Μαρία η Μαγδαληνή, για την οποία ως γνωστόν έχουν ακουστεί και έχουν γραφτεί – και κατά τους παλαιότερους αλλά και κατά τους νεότερους χρόνους – μύρια όσα αρνητικά σχόλια, χωρίς να αληθεύει – όπως θα δούμε παρακάτω – τίποτα από όλα αυτά.

Επειδή και εμείς κατά καιρούς έχουμε γίνει δέκτες αυτών των σχολίων (π.χ. πως υπήρξε πόρνη, ερωμένη του Χριστού κ.λ.π.), σκεφτήκαμε να φωτίσουμε όλες τις πτυχές της ζωής της, έτσι ώστε, να ξεκαθαρίσουν τα πάντα γύρω από το πρόσωπό της ...

ΧΩΡΙΑ (ΚΟΜΜΑΤΙΑ) ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΜΑΡΙΑ ΤΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ

Πιστεύουμε πως ο καλύτερος τρόπος για να λυθεί η παρεξήγηση γύρω από το πρόσωπο της Μαρίας της Μαγδαληνής, είναι η έκθεση όλων των χωρίων (κομματιών) της Αγίας Γραφής που αναφέρονται σε αυτήν, έτσι ώστε να σχηματιστεί μια νηφάλια και αντικειμενική γνώμη.

Πριν όμως δούμε τι λέει η Αγία Γραφή, αξίζει να πούμε, πως η Μαρία η Μαγδαληνή ονομάζεται έτσι γιατί καταγόταν από την κωμόπολη της Γαλιλαίας, Μάγδαλα ( εβραϊκά Μεγαδαλάχ = ψηλός πύργος).

Ας δούμε τώρα όλα τα χωρία της Αγίας Γραφής που αναφέρονται στην Μαρία τη Μαγδαληνή:

1. «Αφού δε αναστήθηκε (ενν. ο Χριστός) το πρωί της πρώτης ημέρας της εβδομάδας, εμφανίσθηκε πρώτα εις την Μαρία την Μαγδαληνή από την οποίαν είχε βγάλει επτά δαιμόνια. Εκείνη πήγε και τα ανήγγειλε εις εκείνους, που είχαν μείνει μαζί του και που πενθούσαν και έκλαιγαν». Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 16, στίχοι 9 – 10.

2. «Οι δώδεκα ήσαν μαζί του και μερικές γυναίκες που είχαν θεραπευτεί από πνεύματα πονηρά και από ασθένειες, η Μαρία η ονομαζόμενη Μαγδαληνή, από την οποίαν είχαν βγει επτά δαιμόνια». Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 8, στίχοι 2 – 3.

3. «Ήταν εκεί και πολλές γυναίκες, που παρακολουθούσαν από μακριά, και είχαν ακολουθήσει τον Ιησού από την Γαλιλαία και τον υπηρετούσαν. Μεταξύ αυτών ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και του Ιωσή, και η μητέρα των υιών του Ζεβεδαίου». Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 27, στίχοι 55 – 56.

4. «Ήταν δε εκεί η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία, οι οποίες κάθονταν απέναντι στο τάφο». Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 27, στίχος 61.

5. «Μετά το Σάββατο, μόλις άρχισε να φωτίζει η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ήλθε η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία δια να ιδούν τον τάφο». Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 28, στίχοι 1 – 2 .

6. «Ήταν δε και γυναίκες, που παρατηρούσαν από μακριά, μεταξύ των οποίων ήταν και η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου του νεωτέρου και του Ιωσή και η Σαλώμη». Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 15, στίχοι 40 – 41.

7. «Όταν πέρασε το Σάββατο, η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία του Ιακώβου και η Σαλώμη αγόρασαν αρώματα για να έλθουν να τον αλείψουν». Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 16, στίχοι 1 – 2.

8. «Η Μαρία η Μαγδαληνή, η Ιωάννα και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και οι υπόλοιπες, που ήταν μαζί τους, είναι οι γυναίκες που είπαν αυτά στους αποστόλους». Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 24, στίχοι 10 – 11.

9. «Κοντά στο σταυρό του Ιησού στέκονταν η μητέρα του και η αδελφή της μητέρας του, η Μαρία η σύζυγος του Κλωπά και η Μαρία η Μαγδαληνή». Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 19, στίχοι 25 – 26.

10. «Νωρίς την πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ενώ ήταν ακόμη σκοτάδι, η Μαρία η Μαγδαληνή ήλθε στο μνημείο, και είδε ότι ο λίθος είχε αφαιρεθεί από το μνήμα». Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 20, στίχοι 1 – 2.

11. Και στο Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 20, στίχοι 10 – 19, περιγράφεται η συνάντηση της Μαρίας της Μαγδαληνής με τους δυο αγγέλους και τον αναστημένο Ιησού, που τον πέρασε για τον κηπουρό της περιοχής εκείνης.

Λόγω οικονομίας του χώρου δεν αναφέρομαι το απόσπασμα αυτό, μπορεί όμως όποιος θέλει από μόνος του να το διαβάσει και να διαπιστώσει αν κρύβει τίποτε το μεμπτό για την Μαρία την Μαγδαληνή.

Όπως βλέπουμε από τα παραπάνω εκτεθέντα κομμάτια της Αγίας Γραφής, τα οποία σημειωτέον δεν είναι και λίγα, πουθενά μα πουθενά δεν φαίνεται έστω και η παραμικρή νύξη για κάτι το ανάρμοστο ή ανήθικο για το πρόσωπο της Μαρίας της Μαγδαληνής. Τελικά το μόνο ανάρμοστο ή ανήθικο είναι το όνομά της. Το ότι δηλαδή την έλεγαν Μαρία. Το γιατί και το πως θα το δούμε παρακάτω.

ΔΥΟ ΟΜΟΙΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ, ΜΑ ΟΜΩΣ ΤΟΣΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ

Επειδή αυτά που πρόκειται να εκθέσουμε παρακάτω είναι λίγο μπερδεμένα και ίσως φανούν ακατανόητα σε μερικούς, θα προσπαθήσουμε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο σαφείς γίνεται. Έτσι εξ αρχής οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Πως τα γεγονότα που θα διηγηθούμε έχουν σχέση με δύο επεισόδια, τα οποία αν και είναι διαφορετικά μεταξύ τους μοιάζουν όμως καταπληκτικά.

Στα δύο αυτά επεισόδια συμμετέχουν τρία πρόσωπα. Το ένα είναι ο Χριστός, και τα άλλα, δυο διαφορετικές γυναίκες. Η μία από αυτές είναι ανώνυμη, και η άλλη, είναι η Μαρία, η αδελφή της Μάρθας και του Λαζάρου. Αλλά ας τα δούμε όλα αυτά αναλυτικά ξεκινώντας πρώτα από το επεισόδιο με την ανώνυμη γυναίκα.

Ο Χριστός είχε καλεστεί σε γεύμα, στο σπίτι κάποιου Φαρισαίου ονόματι Σίμωνα, στο χωριό Βηθανία. Καθόσον χρόνο λοιπόν βρίσκονταν εκεί, μπαίνει στο σπίτι του Σίμωνα μια αμαρτωλή γυναίκα, αλείφει το Χριστό με μύρο, γονατίζει και κλαίει πάνω στα πόδια του. Ύστερα με τα μαλλιά της, σκουπίζει τα δάκρυα, από τα πόδια του Χριστού και τα αλείφει και αυτά με μύρο. Τα Ευαγγέλια δεν μας παραδίδουν το όνομα αυτής της γυναίκας, ούτε σε κανένα άλλο σημείο τους, διασώζεται κάποια νύξη για το όνομα της άγνωστης αυτής γυναίκας. Τα όσα διηγηθήκαμε υπάρχουν στα Ευαγγέλια, Κατά Ματθαίον, κεφάλαιο 26, στίχοι 6 – 13, Κατά Μάρκον, κεφάλαιο 14, στίχοι 3 – 9, Κατά Λουκά, κεφάλαιο 7, στίχοι 36 – 39.

Το ίδιο ακριβώς επεισόδιο συμβαίνει με το Χριστό, στο ίδιο χωριό τη Βηθανία, όταν αυτός είχε καλεστεί σε δείπνο από το Λάζαρο, έξη μέρες πριν από τη Σταύρωσή και την Ανάστασή του. Τότε η Μαρία, η αδελφή της Μάρθας και του Λαζάρου κάνει την ίδια πράξη με την ανώνυμη αμαρτωλή γυναίκα. Παίρνει μια φιάλη μύρου που ονομάζονταν νάρδος, αλείφει τα πόδια του Ιησού και τα σκουπίζει με τα μαλλιά της. Το επεισόδιο αυτό μας διασώζεται στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 12, στίχοι 1 – 4.

ΘΥΜΑ ΣΥΜΠΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΥΣΗΣ

Εδώ βέβαια θ’ αναρωτηθεί κάποιος που κολλάει η Μαρία η Μαγδαληνή. Σύμφωνα βέβαια με όσα εκθέσαμε παραπάνω δεν κολλάει πουθενά. Απλά έπεσε θύμα συμπτώσεως και συγχύσεως. Ας δούμε τώρα πως συνέβη αυτή η σύμπτωση και η σύγχυση και έτσι να οδηγηθούμε στη λύση του μυστηρίου.

Τον Μεσαίωνα λοιπόν Δυτικοί Ρωμαιοκαθολικοί ερμηνευτές της Αγίας Γραφής, συγχέουν τα δύο αυτά ξεχωριστά επεισόδια με τις δυο γυναίκες που περιγράψαμε πιο πάνω και τα θεωρούν ως ένα επεισόδιο.

Έπειτα αυθαίρετα, χωρίς να υπάρχει καμιά απολύτως πηγή από την υπάρχουσα εκκλησιαστική παράδοση, ταυτίζουν την ανώνυμη αμαρτωλή γυναίκα με την Μαρία τη Μαγδαληνή συγχέοντάς την – εξαιτίας του ονόματος – με τη Μαρία, την αδελφή της Μάρθας και του Λαζάρου.

Υπάρχει και μία εκδοχή, πως μπορεί να έγινε η ταύτιση της Μαρίας της αδελφής του Λαζάρου με την Μαρία τη Μαγδαληνή, επειδή στις 4 Μαΐου, η εκκλησία μας τιμά, την ανακομιδή των λειψάνων, και του Λαζάρου αλλά και της Μαρίας της Μαγδαληνής.

Αρχίζουν μετά να γράφονται διάφορα λογοτεχνικά έργα, με φανταστικό περιεχόμενο γύρω από τη υποτιθέμενη ανήθικη ζωή της Μαρίας της Μαγδαληνής, επιτείνοντας έτσι μέχρι σήμερα αυτή τη σύγχυση.

Έχει γίνει δε όλα αυτά τα χρόνια τόση διαστρέβλωση και τόση συκοφάντηση γύρω από το πρόσωπο της Μαρίας της Μαγδαληνής, που πολλοί πιστοί, πέφτουν θύματα της λανθασμένης αυτής άποψης πιστεύοντας κιόλας, πως όλα αυτά είναι γραμμένα μέσα στα Ευαγγέλια!

Πάντως μιας και μιλήσαμε πιο πάνω για εκκλησιαστική παράδοση, αξίζει να πούμε, πως σύμφωνα με αυτή, η Μαρία η Μαγδαληνή έζησε τα τελευταία τριάντα χρόνια της ζωής της σ’ ένα σπήλαιο στην Έφεσο. Η εκκλησία μας την τιμά ως ισαπόστολο και την γιορτάζει στις 22 Ιουλίου και στις 4 Μαΐου ημέρα ανακομιδής (δηλ. μεταφοράς) των λειψάνων της.

ΠΟΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΣΕ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗΣ

Κατά καιρούς εμφανίζονται διάφορα λογοτεχνικά ή κινηματογραφικά έργα που παρουσιάζουν την υποτιθέμενη σχέση της Μαρίας της Μαγδαληνής με το Χριστό. Λόγου χάρη, «ο Τελευταίος Πειρασμός» του Καζαντζάκη, το «Μ» του Μίμη Ανδρουλάκη, «ο Κώδικας Ντα Βίντσι» του Νταν Μπράουν κ.λ.π. Δυστυχώς τις περισσότερες φορές τα παραπάνω έργα δεν αντιμετωπίστηκαν σωστά από το σύνολο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδας. Αντί να αντιμετωπιστούν με νηφαλιότητα και σωστή ενημέρωση των πιστών, αντιμετωπίστηκαν με κραυγές, απειλές αφορισμού και απαγόρευση ανάγνωσης αν επρόκειτο για βιβλία ή παρακολούθησης, αν επρόκειτο για κινηματογραφικά έργα, πράγμα που δεν εκφράζει το πνεύμα της Ορθοδοξίας στη μακραίωνη πορεία της. Άλλωστε η λανθασμένη αυτή στάση της Ιεραρχίας έφερε αντίθετα αποτελέσματα. Επειδή σχεδόν όλα αυτά τα έργα –αν και μέτρια κατά το περιεχόμενό τους – , τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα περνούσαν απαρατήρητα, έγιναν ανάρπαστα, με αποτέλεσμα να θησαυρίσουν οι δημιουργοί τους, γιατί ως γνωστόν κάθε τι που απαγορεύεται μυθοποιείται και έτσι κεντρίζει το ενδιαφέρον του κοινού.



ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.