Οι συγκρουόμενες προσδοκίες στο γάμο, δηλαδή, στο γάμο δεν παίρνεις μόνο αλλά και δίνεις!

Οι πιο πολλοί άνθρωποι και ίσως όλοι σε κάποιο ποσοστό, αναζητούν στο πρόσωπο του συζύγου ένα «γονέα». Σε πολλά ζευγάρια ο ρόλος του «γονέα» παίζεται εναλλακτικά και από τους δύο συζύγους. Για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα ο ένας είναι ο δυνατός, ο ικανός και ο άλλος το ανήμπορο «παιδί». Μετά, το παιχνίδι αντιστρέφεται. Σε άλλα ζευγάρια ο ένας σύζυγος παίζει πάντοτε το «γονέα» για τον άλλο, σχεδόν σε όλες τις περιοχές της σχέσεως...

Ο σύζυγος που παίζει το «παιδί» ελέγχει τη σχέση χρησιμοποιώντας την ανημποριά του, την αρρώστια του, τη συμπεριφορά τού κακομαθημένου παιδιού, διάφορους τρόπους παθητικής αντιστάσεως, ακαταστασία, ασυνέπεια κ.ά. παρόμοια. Ο σύζυγος που παίζει το «γονέα», ελέγχει με πιο εμφανείς τρόπους, π.χ. είναι εκείνος που δίνει, που κατευθύνει και που αποφασίζει. Είναι μεγάλη αφέλεια όμως να πιστεύει κανείς ότι ο δεύτερος και όχι ο πρώτος είναι ο πραγματικός κυρίαρχος της συζυγικής σχέσεως.

Σύγκρουση στο γάμο δημιουργούν και οι διαφορετικές προσδοκίες που έχουν οι σύζυγοι, για το ποιοι θα πρέπει να είναι οι ρόλοι του καθ’ ενός απ’ αυτούς μέσα στο γάμο. Αυτή είναι η σύγκρουση ανάμεσα στις εσωτερικές εικόνες που κάθε σύζυγος φέρνει στο γάμο, για το ποιος είναι ο «σωστός» ρόλος για άνδρες – γυναίκες, άνδρες συζύγους – γυναίκες συζύγους, πατέρες – μητέρες, πατέρες – γιους, πατέρες – κόρες, κ.τ.λ. Κάθε άνθρωπος φέρνει αμέτρητες τέτοιες εικόνες, αφομοιωμένες ασυνείδητα από τη δική του γονική οικογένεια. Χωρίς να το γνωρίζουν, οι σύζυγοι περιμένουν από τις συζύγους τους να αντιδρούν όπως η μητέρα τους και συμπεριφέρονται ανάλογα και οι γυναίκες σύζυγοι περιμένουν από τις συζύγους τους να αντιδρούν όπως ο πατέρας τους και έτσι συμπεριφέρονται και αυτές ανάλογα προς αυτούς.

Μια μεγάλη δυσκολία στην επικοινωνία πολλών ζευγαριών οφείλεται στην προσπάθεια των συζύγων να κάνουν τις συζύγους τους καλές νοικοκυρές σαν τις μητέρες τους και στο ότι βλέπουν την ανικανότητά τους, να είναι καλές νοικοκυρές σαν προσβολή εναντίον τους, παρά σαν δική τους ανεπάρκεια. Η μετάβαση ενός ανθρώπου, από την γονική του οικογένεια σ’ αυτή που δημιουργεί αυτός ο ίδιος, έχει σαν συνέπεια τη δημιουργία συγκρούσεων. Οι γονείς μας είναι οι πρώτοι μας δάσκαλοι. Παίρνουμε ιδέες για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε απ’ ό,τι βλέπουμε, ό,τι βιώνουμε, ό,τι μας λένε και όλα αυτά μας έρχονται από τους πρώτους δασκάλους μας, τους γονείς μας. Οι εσωτερικές εικόνες που οι σύζυγοι φέρνουν στο γάμο, σχετικά με τους ρόλους του συζύγου και της συζύγου, τείνουν να καθορίζουν το πώς αισθάνεται και το πώς συμπεριφέρεται ένας σύζυγος και πως περιμένει να αισθάνεται και να συμπεριφέρεται ο σύζυγός του, σε σχέση με τους ρόλους που ο καθένας αναλαμβάνει μέσα στο γάμο. Σε κάποιο βαθμό, αυτές οι προσδοκίες καθορίζουν τι ένα άτομο αισθάνεται ότι έχει ανάγκη στο γάμο.

Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά ανάμεσα στις εσωτερικές αυτές εικόνες που δυο άτομα φέρνουν στο γάμο, τόσο πιθανότερο είναι ότι θα έχουν σοβαρές συγκρούσεις. Αν οι βασικές προσδοκίες είναι δραματικά διαφορετικές, είναι αναπόφευκτο να υπάρξει σοβαρή αποστέρηση που θα προκαλέσει οργή, απογοήτευση, σύγκρουση και διάσταση. Δύο νέοι άνθρωποι, ακόμη και όταν προέρχονται από σχετικά παρόμοια περιβάλλοντα, συχνά φέρνουν διϊσταμένες εικόνες για το τι μπορεί να περιμένει μια σύζυγος από το σύζυγό της και αντιστρόφως, ποιος κάνει τι και πότε, ποιος βγάζει τα σκουπίδια, ποιος φροντίζει ή ποιος οδηγεί το αυτοκίνητο, ποιος αποφασίζει για πολλά πράγματα, πως μοιράζεται η ευθύνη για την ανατροφή των παιδιών, ποια μορφή ερωτικής εκφράσεως είναι παραδεκτή κ.τ.λ. Σε ένα σπίτι π.χ. ο πατέρας χειρίζεται τα οικονομικά και όταν πληρώνεται από την εργασία του δίνει στη μητέρα ένα ορισμένο ποσό για να ψωνίσει τρόφιμα, συνηθισμένα πράγματα για το σπίτι και ρούχα για την οικογένεια. Σε άλλο σπίτι ο πατέρας δίνει όλο το μισθό του στη σύζυγό του κι εκείνη αποφασίζει ουσιαστικά για τα οικονομικά θέματα της οικογένειας.

Όταν ένας νέος αναθρεμμένος στο πρώτο σπίτι παντρεύεται μια νέα αναθρεμμένη στο δεύτερο σπίτι, πιστεύει ότι ο τρόπος που η  οικογένειά του χειρίζεται τα οικονομικά είναι ο καλλίτερος. Στην πραγματικότητα, δεν ξέρει άλλο τρόπο. Αλλά και η σύζυγός του πιστεύει ότι ο τρόπος της δικής της οικογένειας είναι ο κανονικός, ότι θάταν εξευτελιστικό να ζητήσει την άδεια του συζύγου της για να αγοράσει ένα ψυγείο.

Χρειάζεται πολύ λίγη φαντασία για να συμπεράνει κανείς ότι σ’ ένα τέτοιο γάμο θα υπάρξουν σοβαρές συγκρούσεις και ότι τελικά ή εκείνη ή εκείνος θα πρέπει να εγκαταλείψουν μερικές από τις προσφιλείς τους απόψεις για να επιτευχθεί κάποια αρμονική λύση. Άφθονα τέτοια παραδείγματα μπορούν να παρατεθούν, που αποδεικνύουν ότι οι σύζυγοι αναγκάζονται να κάνουν πολλές παρόμοιες προσαρμογές.

Όταν οι σύζυγοι προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά, θρησκευτικά ή εθνικά περιβάλλοντα, τα εσωτερικά πρότυπα κατάλληλης συμπεριφοράς και συναισθημάτων είναι ακόμη πιο διαφορετικά. Γι’ αυτό οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι σύζυγοι που προέρχονται από παρόμοια πολιτιστικά, εθνικά ή θρησκευτικά περιβάλλοντα, έχουν τις λιγότερες δυνατές πηγές συγκρούσεως και τις περισσότερες δυνατότητες δημιουργίας μιας λειτουργικής συζυγικής σχέσεως. «Παπούτσι από τον τόπο σου κι ας ειν’ και μπαλωμένο», λέει η σχετική λαϊκή σοφία.

Το κύριο έργο κάθε ζευγαριού μετά του μήνα του μέλιτος είναι να συνδυάσει ικανοποιητικά σε μια σχέση και ένα κοινό τρόπο ζωής, δύο σχέδια οικογενειακής ζωής, δύο συλλογές προσδοκιών για τη σχέση και ονείρων για το μέλλον.

Πολλοί σύζυγοι φαντάζονται ότι είναι εύκολο να ικανοποιηθεί η ανάγκη κάθε ανθρώπου για τη δημιουργία σχέσεων με τους άλλους. Γι’ αυτό ίσως πολλά ζευγάρια θεωρούν τη σχέση τους σαν κάτι δεδομένο και δεν έχουν τη διάθεση να αγωνιστούν για να καλλιεργήσουν την αγάπη ανάμεσά τους και να φτιάξουν το γάμο τους.

Οι περισσότεροι νέοι άνθρωποι έρχονται στο γάμο με τη βεβαιότητα ότι όταν ο γάμος είναι επιτυχημένος, βρίσκει κανείς αμέσως από την αρχή μια ικανοποιητική σχέση· και γι’ αυτό συχνά όταν συναντήσουν δυσκολίες, πιστεύουν ότι έχουν κάνει λάθος στην εκλογή τους και ότι πρέπει να διαλύσουν αυτό το γάμο και να αναζητήσουν και πάλι το κατάλληλο πρόσωπο, με το οποίο η σχέση θα είναι από την αρχή και από μόνη της ικανοποιητική. Ο λαός όμως λέει σοφότατα: «Ο γάμος δεν είναι μπάλωμα να το ξηλώσεις». Πολλά νέα ζευγάρια παντρεύονται έχοντας πολλές εξωπραγματικές προσδοκίες. Πιστεύουν ότι η συζυγική σχέση τους θα διακρίνεται από ένα αδιάκοπο και γεμάτο πάθος ρομαντισμό. Πολλοί σύζυγοι περιμένουν ότι ο γάμος τους θα ικανοποιήσει όλες τους τις επιθυμίες. Έχουν ανάγκη από ένα αίσθημα ασφαλείας και αναζητούν κάποιον που θα τους φροντίζει και θα τους προσφέρει χωρίς καθυστέρηση οικονομική ασφάλεια, διανοητική καλλιέργεια, ερωτική έκσταση. Ζητούν να βρουν την τέλεια σχέση με τρόπο μαγικό.

Όταν ένα άτομο αποφασίζει να παντρευτεί, συχνά δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι στο γάμο δε θα πάρει μόνο, αλλά θα πρέπει και να δώσει και αισθάνεται ή ότι δεν έχει τίποτε να δώσει ή ότι δε θάπρεπε να αναμένεται από αυτό να δώσει, γιατί το άλλο άτομο το θεωρεί σαν προέκτασή του. Έτσι, όταν δίνει, το κάνει απρόθυμα, ανήσυχα και με το αίσθημα ότι θυσιάζεται. Μπορεί κάποτε στο γάμο ο ένας να πρέπει να δώσει ενώ ο άλλος να πάρει. Αλλά συχνά οι σύζυγοι αισθάνονται ότι δεν υπάρχει αρκετό. Ποιος θα πάρει αυτό που υπάρχει; Πριν από το γάμο ο καθένας πίστευε ότι ο άλλος θα έχει αρκετό για δύο. Τώρα, όταν παρουσιάζεται κάποια διαφωνία, φαίνεται σαν να μην υπάρχει αρκετό ακόμη και για τον ένα.

Η καλή συζυγική σχέση δεν παράγεται με το πάτημα κάποιου μαγικού κουμπιού σε μια μέρα. Η ανάπτυξη μιας καλής συζυγικής σχέσης απαιτεί πολύ μόχθο από μέρους εκείνων που την αποτελούν και συνεχίζεται επ’ άπειρον.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ π. ΦΙΛΟΘΕΟΥ ΦΑΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΟΦΙΝΑ «ΓΑΜΟΣ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΙΤΑΣ, 2^Η ΕΚΔΟΣΗ

 

 

 

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.