ΟΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΙΡΕΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΜΟΝΩΝ

Του συνεργάτη μας αρχιμανδρίτου Γρηγορίου Κωνσταντίνου

Ο ιδρυτής των Μορμόνων Τζότζεφ Σμιθ δέχεται την "αποκάλυψη"

Το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε στην παρούσα εργασία μας αναφέρεται στη γνωστή μας αίρεση των Μορμόνων και ιδιαίτερα στα «οράματα και αποκαλύψεις που δέχθηκαν και δέχονται οι Μορμόνοι».Αρχικά θα ήθελα να κάνουμε μια επεξήγηση ανάμεσα στο όραμα και στην αποκάλυψη. Τι είναι όμως τα οράματα και τι αποκαλύψεις;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ

Τα «Οράματα» είναι εμπειρίες που έχουν αρχή και τέλος. Ότι βλέπουμε τη στιγμή του οραματισμού, είναι τελείως ζωντανό μπροστά μας και αν το είδαμε την ώρα του ύπνου, το θυμόμαστε με κάθε λεπτομέρεια το πρωΐ.

Ο Θεός όμως οράματα δίνει και σήμερα στους ανθρώπους. Τα οράματα αυτά θα έπρεπε να τα περιμένουμε σαν ένα συνηθισμένο συμβάν; Όχι. Η Αγία Γραφή αναφέρει, πως ο Θεός μίλησε πολλές φορές στους ανθρώπους με οράματα. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα του Ιωσήφ γιου του Ιακώβ, του Ιωσήφ τον άντρα της Μαρίας, του Σολομώντα, του Ησαΐα, του Ιεζεκιήλ, του Δανιήλ, του Πέτρου, του Παύλου, και πολλών άλλων. Η προφητεία του Ιωήλ που αναφέρεται σε μια έκχυση οραμάτων, επιβεβαιώθηκε από τον Απόστολο Πέτρο στις Πράξεις των αποστόλων στο 2 κεφάλαιο. Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε ότι: – η διαφορά ανάμεσα σε ένα όραμα και ένα όνειρο βρίσκεται στο ότι το όραμα δίνεται όταν το άτομο είναι «ξύπνιο» ενώ το όνειρο δίνεται όταν το άτομο «κοιμάται».

Σε πολλά μέρη του κόσμου, ο Θεός χρησιμοποιεί εκτεταμένα οράματα και όνειρα. Σε περιοχές που το μήνυμα του Ευαγγελίου είναι λίγο έως καθόλου διαθέσιμο, ο Θεός φέρνει το μήνυμά Του στους ανθρώπους κατευθείαν. Αυτό είναι εξ ολοκλήρου σύμφωνο με τα Βιβλικά παραδείγματα των οραμάτων που συχνά χρησιμοποίησε ο Θεός για να αποκαλύψει την αλήθειά Του σε ανθρώπους όπως τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού[1]. Σε περίπτωση που ο Θεός επιθυμεί να μεταφέρει το μήνυμά Του σε κάποιο πρόσωπο, μπορεί να χρησιμοποιήσει όποιον τρόπο βρίσκει αναγκαίο – έναν ιεραπόστολο, έναν άγγελο, ένα όραμα, ένα όνειρο, κλπ. Ο Θεός επίσης, έχει την ικανότητα και δυνατότητα να δίνει οράματα σε περιοχές όπου το μήνυμα του Ευαγγελίου είναι ήδη διαθέσιμο για ανάγνωση. Δεν υπάρχει όριο στο τι ο Θεός μπορεί και θέλει να κάνει...

Συγχρόνως, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν πρόκειται για οράματα και την ερμηνεία αυτών. Επιβάλλεται να έχουμε υπ’ όψιν ότι η Αγία Γραφή είναι ολοκληρωμένη, και μας λέει όλα όσα χρειαζόμαστε να γνωρίζουμε. Το κλειδί για την αλήθεια είναι ότι αν ο Θεός το όραμα που δίνει, συμφωνεί απόλυτα με ότι έχει ήδη αποκαλύψει στο Λόγο Του. Δεν πρέπει να δίνουμε ποτέ στα οράματα ίση η μεγαλύτερη αξία από το Λόγο του Θεού. Το ευαγγέλιο είναι η μέγιστη εξουσία για τη χριστιανική πίστη και πρακτική. Αν σε κάποια στιγμή πιστέψουμε ότι είχαμε ένα όραμα και διαισθανθήκαμε ότι ίσως μας το έδωσε ο Θεός, να εξετάσουμε με προσευχή το Λόγο του Θεού και να βεβαιωθούμε ότι το όραμά μας συμφωνεί με τη Αγία Γραφή. Σε περίπτωση που είναι θετικό, στη συνέχεια να αναλογιστούμε με προσοχή και προσευχή τι θα ήθελε ο Θεός από μας ώστε να ανταποκριθούμε στο όραμα[2]. Ο Θεός δεν θα έδινε ποτέ ένα όραμα σε κάποιον κρατώντας κρυμμένο το νόημά του. Στη Βίβλο, όποτε κάποιος ζήτησε από τον Θεό την ερμηνεία ενός οράματος, ο Θεός του την πρόσφερε[3].

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Στη συνέχεια μένει να δούμε τι είναι η Αποκάλυψη.

Κατά την Ορθόδοξη Εκκλησία, η αποκάλυψη του Θεού δόθηκε πλήρως στην Πεντηκοστή, με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία, «αφού την ημέρα της Πεντηκοστής οι Απόστολοι οδηγήθηκαν εις πάσαν την αλήθειαν υπό του Παρακλήτου Πνεύματος, ως υπεσχέθη εις αυτούς ο Κύριος»[4]. Από τότε, φορείς αυτής της αποκάλυψης, είναι οι άγιοι της Εκκλησίας μας, ιδιαίτερα οι θεούμενοι, που βιώνουν τη Θεία Αποκάλυψη ως εμπειρία και πράξη ζωής. Από αυτό το γεγονός, προκύπτει η Ορθόδοξη θέση, ότι η αποκάλυψη του Θεού είναι η εμπειρία των αγίων, η οποία αποτελεί την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας. Αυτή διατυπώνεται από την Εκκλησία και τους θεουμένους ανθρώπους Της, με διαφόρους τρόπους, όπως με τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, με τα εγκεκριμένα από αυτές κείμενα των πατέρων, με την Αγία Γραφή, την Υμνολογία της Εκκλησίας μας, τα Λειτουργικά κείμενα. Τα ανωτέρω, θεωρούνται θεόπνευστα, επειδή περιέχουν Θεία Αποκάλυψη, αλλά αλαθήτως όμως αποφαίνονται μόνο οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων. Πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι η αλλοτρίωση της ανθρώπινης ύπαρξης «με την πτώση σημαίνει αμαύρωση και διαστροφή της θείας γνώσεως στην φυσική και την υπερφυσική σχέση και όχι μόνο άρση της υπερφυσικής» [5].

Η κατανόηση υπό το πρίσμα της «Θείας Αποκαλύψεως» κρύβει ένα σημαντικό θεολογικό ζήτημα, κατά το οποίο ενυπάρχει σαφής δογματική διαφοροποίηση από την δυτική θεολογία. Όπως προαναφέρθηκε αποκάλυψη είναι η φανέρωση του Θεού στην κτίση.

Έτσι λόγω της ριζικής διαφοράς μεταξύ δημιουργού και δημιουργήματος, η Αποκάλυψη, δηλαδή οι θεοφάνειες, είναι τελικά αυτές που οικοδομούν τη σχέση μεταξύ μας και του Θεού και η οποία κατανοείται κατά μέθεξη του δευτέρου και θεογνωσία[6] (δηλαδή του σταδίου τελειώσεως). Η ριζική διαφορά τελικά μεταξύ πατερικής και δυτικής θεολογίας ανακύπτει ακριβώς εδώ. Ο Θεός στην ορθόδοξη παράδοση επειδή είναι ακατάληπτος ως προς την ουσία Του γίνεται καταληπτός ως προς τις ενέργειές του και αυτό επιτυγχάνεται δια μέσου των θεοφανειών, αφού τελικά αυτές (οι ενέργειες) γίνονται ο κρίκος και η γέφυρα που συνδέουν τη θεότητα με την κτίση[7]. Έτσι η Αποκάλυψη κατανοείται σωστά μόνο υπό το πρίσμα των διαρκών θεοφανειών στην κτίση και την ιστορία, αποβαίνοντας κάτι ιστορικό, δυναμικό και ζωντανό[8], ενώ οι ενέργειες αυτές νοούνται πάντα ως κάτι άκτιστο (ανόμοιο από τη κτίση) και στις οποίες ο άνθρωπος μετέχει κατά θεογνωσία και εμπειρία και όχι με τα μάτια της ορατής κτίσης.

Ερχόμενοι τώρα στο θέμα μας, πως αντιλαμβάνονται τα οράματα και τις αποκαλύψεις οι Μορμόνοι θα παραθέσουμε τις βασικές θέσεις του ιδρυτού τους.

ΤΑ «ΟΡΑΜΑΤΑ» ΤΟΥ JOSEPH SMITH

Ειδικότερα, όπως ο ίδιος ο Joseph Smith διηγείται, δέχθηκε το πρώτο όραμα σε νεαρά ηλικία, όταν αποφάσισε να πάει σε ένα κοντινό δάσος να προσευχηθεί και να παρακαλέσει τον Θεό να του δείξει ποιά από όλες τις ομολογίες της προτεσταντικής Εκκλησίας ήταν αληθινή και ποιά να ακολουθήσει[9]. Εφαρμόζοντας στην πράξη αυτήν του την απόφαση, εμφανίσθηκαν, κατά τους ισχυρισμούς του, δύο «ουράνιοι επισκέπτες», των οποίων η λάμψη και ομορφιά ήταν απερίγραπτη. Ο ένας από αυτούς απευθύνθηκε σ’ αυτόν με το όνομά του και δείχνοντας τον άλλον του είπε: «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός. Αυτόν να ακούς!» [10]. Ο Joseph ρώτησε τους δύο «ουράνιους επισκέπτες» ποιά από όλες τις ομολογίες της προτεσταντικής Εκκλησίας είναι αληθινή και ποιά όφειλε να ακολουθήσει. Του απήντησαν ότι καμμία από αυτές δεν είναι αληθινή, και του απαγόρευσαν να προσχωρήσει σε κάποια από τις ήδη υπάρχουσες. Οι Μορμόνοι, οι οποίοι πιστεύουν ότι είναι πάρα πολλοί στον αριθμό, διασκορπισμένοι σε πολλά μέρη του κόσμου, αναγνωρίζουν το όραμα αυτό του «προφήτη» τους ως το σημαντικότερο, διότι κατά τη γνώμη τους μέσω του οράματος αυτού ο Θεός επανασυνδέθηκε με τον κόσμο. Σε μία εποχή, κατά την οποία οι άνθρωποι αρνούνταν ακόμη και την ύπαρξη του Θεού, αποκαλύφθηκαν σε όλη την ανθρωπότητα, μέσω αυτού του οράματος στον Smith, ο Θεός - Πατέρας και ο Υιός, οι οποίοι κατοικούν στα ουράνια και κυβερνούν, και δεν αδιαφορούν γι’ αυτούς που τους αναζητούν. Από αυτό και από άλλα που θα εκτεθούν στη συνέχεια, μπορείτε να καταλάβετε σε τι μέγεθος πλάνης βρίσκονται οι άνθρωποι αυτοί.

Σε μια άλλη περίπτωση τρία χρόνια αργότερα, ο Joseph διατείνεται ότι έζησε το δεύτερο σημαντικό όραμα, και μάλιστα την ώρα της προσευχής του. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, το δωμάτιό του πλημμύρισε με ουράνιο φως. Ένας λευκοφορεμένος άγγελος, σταλμένος δήθεν από τα ουράνια, στεκόταν μπροστά του. Του είπε ότι είχε σταλεί από το Βασίλειο του Θεού. Ο Θεός είχε προβλέψει γι’ αυτόν το νεαρό άνδρα, ένα σημαντικό έργο. Το όνομά του θα θεωρούνταν καλό και κακό ανάμεσα σε όλα τα έθνη. Στη συνέχεια – όπως ο ίδιος αναφέρει – δέχθηκε τις εξής περίεργες αποκαλύψεις από τον άγγελο: «υπήρχε θαμμένο ένα βιβλίο γραμμένο επάνω σε χρυσές πλάκες, το οποίο αναφερόταν στην ιστορία των πρώην κατοίκων τούτης της ηπείρου και στην πηγή, από την οποία αυτοί προήλθαν. Είπε επίσης ο άγγελος ότι αυτό το βιβλίο περιελάμβανε την πληρότητα του αιωνίου Ευαγγελίου, όπως παραδόθηκε από το Σωτήρα Χριστό, στους αρχαίους κατοίκους των Η.Π.Α. Ανέφερε επίσης ότι υπήρχαν δύο λίθοι στηριγμένοι σε ασημένια τόξα, το όνομα των οποίων ήταν Ουρίμ και Θουμμίμ[11], απαραίτητοι για τη μετάφραση του Βιβλίου» [12].

Στη ζωή του νεαρού άνδρα επιτελέσθηκαν και άλλα θαυμαστά γεγονότα, όπως ο ίδιος διηγήθηκε στους συγγενείς και φίλους του. Κατά τη διάρκεια της από κοινού με τον Oliver Cowdery μετάφρασης εμφανίσθηκε σε όραμα και στους δύο ο Ιωάννης ο Βαπτιστής και τους χειροτόνησε αοράτως στην ααρωνική ιερωσύνη [sic]. Μετά τους είπε να βαπτίσει ο ένας τον άλλον σε ένα κοντινό ποτάμι, με κατάδυση μέσα στο νερό τρεις φορές[13]. Επίσης, όπως ο ίδιος αναφέρει, μετά την επίσκεψη του Ιωάννου του Βαπτιστή, τους επισκέφθηκαν οι απόστολοι Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης, χειροτονώντας τους και πάλι αοράτως στη μελχισεδική ιερωσύνη [sic] [14]. Με τον τρόπο αυτό ο Joseph Smith επιχείρησε κατά τρόπο παραπλανητικό να προσκτήσει για τον εαυτόν του την αποστολική διαδοχή. Τούτο όμως δεν μπορεί να γίνει παραδεκτό, καθ’ ότι στους Μορμόνους δεν υπήρξε ούτε υπάρχει αποστολική διαδοχή.

Το κήρυγμα του Smith δεν εύρισκε ανταπόκριση, με εξαίρεση τους συγγενείς και φίλους. Αρχικά οι άνθρωποι τον κορόιδευαν και τον κυνηγούσαν, γιατί δεν κατανοούσαν τις ασυναρτησίες του. Στις αρχές του 1831 όπως ο ίδιος υποστηρίζει δέχθηκε μία νέα «αποκάλυψη», στην οποία ο Κύριος του υποσχέθηκε να τους δώσει δύναμη για να πορευθούν σε όλα τα έθνη[15].

Το ίδιο έτος, έγινε στο Kirtland το πρώτο συνέδριο ολόκληρης της «Εκκλησίας», στη διάρκεια του οποίου ο «προφήτης» έλαβε εκ νέου «αποκάλυψη», η οποία έλεγε ότι το επόμενο συνέδριο θα γίνει στο Missouri. Ήταν ο τόπος τον οποίο ο Κύριος είχε υποσχεθεί στους Μορμόνους και ο οποίος έλαβε χαρακτήρα κληρονομίας[16].

Η «αποκάλυψη» αυτή δόθηκε στο Smith μετά από προσευχή στον Κύριο, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, για να του αποκαλύψει ο Ίδιος τον τόπο στον οποίο θα κτιζόταν η πόλη Σιών.

Τις επόμενες ημέρες μαζί με ορισμένα μέλη της «Εκκλησίας» του έφυγαν από το Kirtland και πήγαν στο Missouri, με σκοπό να εξετάσουν το νέο τόπο κατοικίας που τους υποσχέθηκε ο Κύριος, εκεί όπου θα κτιζόταν η Νέα Ιερουσαλήμ[17]. Με την άφιξή τους, ο Κύριος υπέδειξε εκ νέου στον «προφήτη» το μέρος Independence με τα περίχωρα, ως κοινό χώρο εγκατάστασής τους. Μαζί με αυτό ο Κύριος αποκάλυψε και το μέρος όπου θα κτιζόταν ένας ναός, όπως ο ίδιος το βεβαιώνει[18].

Στις αρχές του 1833 ο «προφήτης» δημοσίευσε στο Kirtland μία νέα «αποκάλυψη» που έλαβε με το όνομα «Λόγος Σοφίας». Η «αποκάλυψη» αυτή, σύμφωνα με τους Μορμόνους, βοήθησε πολύ στη δημιουργία και διάπλαση της ηθικής ζωής τους καθώς και στη διαμόρφωσή τους σε ένα λαό ώριμο και εργατικό[19].

Λίγο χρόνο αργότερα ο Smith μαζί με τον συνεργάτη του Oliver Cowdery κατά την ώρα της προσευχής τους έζησαν ένα εξαίσιο «όραμα», όπως οι ίδιοι το περιέγραψαν. Είδαν τον Κύριο στην οροφή του νέου ναού που έκτισαν. Υποστήριξαν ακόμη ότι εμφανίσθηκε μπροστά τους ο Μωϋσής και τους ευλόγησε ως διαδόχους του λαού Ισραήλ. Μετά εμφανίσθηκε ο Ηλίας και τους μετέφερε τις ευλογίες του Αβραάμ. Αυτές οι περίεργες αποκαλύψεις, πίστευσαν και οι δυό τους, ότι θα αποτελούσαν στο μέλλον πηγή έμπνευσης για το λαό του Θεού.

Το γνωστό σε πολλούς από μας "Βιβλίο του Μόρμον", παρ’ ότι θεωρείται από ορισμένους μελετητές ένα φανταστικό μυθιστόρημα και μία μεγάλη απάτη[20], εν τούτοις όμως θεωρείται από τούς οπαδούς των Μορμόνων ως ιερό χρονικό επικοινωνίας του Θεού με τους πρώτους κατοίκους της αμερικανικής ηπείρου.

Συγγραφείς αυτού του βιβλίου, όπως πιστεύουν οι ίδιοι, είναι «αρχαίοι προφήτες» οι οποίοι έγραψαν με το πνεύμα της δήθεν προφητείας και της δήθεν «αποκάλυψης». Τα κείμενα αυτά, που ήταν γραμμένα σε χρυσές πλάκες, αντιγράφηκαν η συντμήθηκαν από ένα «ιστορικό - προφήτη» με το όνομα Μόρμον[21].

ΤΟ "ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΟΡΜΟΝ" ΣΑΤΑΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ;

Το σημαντικότερο, όμως, απ’ όλα όσα γράφηκαν είναι ότι η απάτη της «Εκκλησίας» αυτής δε βρίσκεται μόνον στη σατανική αποκάλυψη του «αγγέλου», αλλά και στη μέθοδο, με την οποία εκφράζεται το πονηρό πνεύμα για την Αγία Γραφή μέσα από το Βιβλίο αυτό. Παρουσιάζεται λοιπόν ο διάβολος ως «άγγελος φωτός» [22], προσπαθώντας με τον τρόπο αυτό να υποβιβάσει την αξία της Αγίας Γραφής στις συνειδήσεις των ανθρώπων, τονίζοντας ότι ο λόγος του Θεού είναι ανεπαρκής και ακατάλληλος για τη σωτηρία τους. Μέσα απ’ όλα αυτά βασική επιδίωξη του Joseph Smith ήταν η προώθηση των δικών του βιβλίων με τις νέες «αποκαλύψεις», που και αυτές οδηγούν στην πλήρη απόγνωση παρά στη γνώση της «αλήθειας» όπως ισχυρίζεται. Η δράση λοιπόν του νομιζομένου «προφήτου» δε σταματούσε ως εδώ, αλλά επιπλέον μεμφόταν όλους αυτούς που επέμεναν ότι η Αγία Γραφή τους είναι αρκετή και δεν τους χρειάζεται άλλη Βίβλος[23]. Από όλα αυτά λοιπόν φαίνεται, πολύ καθαρά η ύπουλη προσπάθεια του «αγγέλου», ο οποίος στην πραγματικότητα ήταν πνεύμα πλάνης και ήθελε να κλονίσει την πίστη των ανθρώπων στην Αγία Γραφή όπως προαναφέραμε. Δεν υπάρχει λοιπόν καμία αμφιβολία ότι η υποτιθέμενη αποκάλυψη του «αγγέλου» προς τον Smith είχε ένα και μοναδικό σκοπό: να παρουσιάσει στους ανθρώπους ένα άλλο ευαγγέλιο, ξένο και αντίθετο με το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού, δηλαδή ψεύτικο.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΔΙΔΑΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ»

Ακόμη ένα άλλο βασικό τους βιβλίο είναι το: "Διδαχή και Διαθήκες" (Doctrine and Covenants) [24]. Σε αυτό συγκαταλέγονται όλες οι φανταστικές αποκαλύψεις που δήθεν δόθηκαν στον Smith. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1855. Η κάθε μία από τις 138 «αποκαλύψεις» που δέχθηκε ο «προφήτης», φανερώνει το σκοπό και την αιτία που περιγράφονται στον υπότιτλό της[25]. Το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να ονομάζεται και βιβλίο «των Μορμονικών Ειδικών Διδαγμάτων», γιατί σε αυτό αναπτύσσονται βασικές και χαρακτηριστικές έννοιες της διδασκαλίας των Μορμόνων, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας επισημαίνει[26].

Το βιβλίο αυτό είναι μοναδικό γιατί δεν είναι μετάφραση από ένα αρχαίο κείμενο, αλλά έχει σύγχρονη προέλευση και δόθηκε από το Θεό μέσο των εκλεκτών του προφητών για την αποκατάσταση του ιερού του έργου και την ίδρυση της βασιλείας του Θεού επάνω στη γη, στη σύγχρονη εποχή. Στις αποκαλύψεις που αναφέρονται στο παρόν βιβλίο βλέπει ο αναγνώστης τη στοργική αλλά και αυστηρή φωνή του Κυρίου που μιλάει στις καρδιές των ανθρώπων, όπως πιστεύουν οι Μορμόνοι. Επίσης επισημαίνουν πως το έργο αυτό αποτελεί επί πλέον προετοιμασία για τη Δευτέρα παρουσία του Κυρίου, προς εκπλήρωση των λόγων όλων των αγίων προφητών από καταβολής κόσμου.

Ακόμα οι αποκαλύψεις αυτές δόθηκαν ως απάντηση προσευχής, σε ώρες ανάγκης, οι οποίες προήλθαν από πραγματικά περιστατικά της ζωής και αφορούν πραγματικούς ανθρώπους. Αυτές όλες, λέγουν οι Μορμόνοι, πιστοποιούν ότι ο «προφήτης» έλαβε τη θεία καθοδήγηση που επιζητούσε. Η κάθε μια από τις αποκαλύψεις αναφέρονται στο Smith έχοντας συγκεκριμένο θέμα και ακριβή ημερομηνία.

Με αυτά τα βιβλία – φαντάσματα και τις συνεχείς αποκαλύψεις που δήθεν λάμβανε από τον Θεό, ο Smith κατόρθωσε με δολιότητα να εξαπατήσει τις ανθρώπινες ψυχές, εμφανιζόμενος ως ηγέτης και «χαρισματούχος προφήτης» εκμεταλλευόμενος την αθωότητα των ανθρώπων. Βέβαια στην πορεία της σύντομης παρουσίας του στον κόσμο ως «προφήτης» αντιμετώπισε πολλές και σοβαρές δυσκολίες ειδικότερα δε στην εδραίωση της «Εκκλησίας» του. Χάρις, όμως, στην ευφυΐα του, ξεπέρασε όλες τις αντιστάσεις και μπόρεσε να πείσει τους αφελείς οπαδούς του για τη θεϊκή του αποστολή και την «προφητική» του ιδιότητα. Τα χαρίσματα αυτά συνέχισαν να εκμεταλλεύονται μέχρι σήμερα και οι διάδοχοί του, ξεγελώντας ανυποψίαστους ανθρώπους. Αυτό το βλέπει κανείς και στις ημέρες μας, όπου προσπαθούν να πείσουν τους απλοϊκούς πιστούς ότι η «Εκκλησία» τους συνδέεται άμεσα με τον Θεό. Ο σύνδεσμος αυτός πραγματώνεται πάντα δια μέσου του προέδρου της «Εκκλησίας», ο οποίος λογίζεται από όλους τους Μορμόνους ως «θεία αυθεντία» και επιλέγεται με «θεία εντολή». Αυτός μόνο «έχει στην κατοχή του όλες τις δωρεές του Θεού» [27].

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα λεγόμενά τους, ο εκάστοτε πρόεδρος είναι ο «εκφραστής» και ο «ερμηνευτής» του θελήματος του Θεού. Γι’ αυτό θα πρέπει οι οπαδοί του να λαμβάνουν τα λόγια του «προφήτη» και του εκάστοτε «προέδρου προφήτη» ως λόγια Θεού, αφού έτσι όρισε ο ιδρυτής. Επίσης τα βιβλία τους που αναφέραμε θεωρούνται από τους οπαδούς τους ως «ιερά κείμενα», δοσμένα από τον Θεό. Σήμερα διακηρύττουν προς όλους τους ανυποψίαστους ότι αυτά δόθηκαν στην «Εκκλησία» δια μέσου του προφήτου Joseph Smith, που θεωρείται από τους οπαδούς του ως ο αλάνθαστος ερμηνευτής των «Γραφών» [28]. Από που όμως έλαβε τα χαρίσματα αυτά δεν μας εξηγούν, τόσο ο ίδιος, όσο και η «Εκκλησία» του. Σκοπός αυτών των βιβλίων, όπως ο αναγνώστης αργότερα διαπιστώνει, είναι να οδηγήσουν τον άνθρωπο όχι στην πλήρη γνώση της αλήθειας, όπως οι Μορμόνοι ισχυρίζονται, αλλά στο σκότος της πλάνης και της απόγνωσης.

Μετά από όλα αυτά που εκθέσαμε γενάτε το ερώτημα, γιατί να έχουν οράματα και αποκαλύψεις οι Μορμόνοι, καθώς και άλλες παραθρησκευτικές οργανώσεις – αιρέσεις όπως ισχυρίζονται; Απλά μπορούμε να πούμε, ότι είναι ένα μέσο παραπλάνησης και συγκέντρωσης των νέων ανθρώπων, χωρίς αυτό να συμβαίνει στην πραγματικότητα. Δυστυχώς τα αίτια που η νεολαία μας ακολουθεί αυτές όλες τις αιρετικές ομάδες είναι άλλα, όπως π.χ. Η καταναλωτική κοινωνία. Η ευημερία και η αφθονία αποπροσανατολίζουν τους νέους, με το ότι απολυτοποιούν τα υλικά αγαθά, ενώ τους αποκρύπτονται η πνευματική διάσταση και οι πνευματικές αξίες της ζωής. Οι σημερινοί νέοι, υλικά ευημερούν, πνευματικά, όμως, υποφέρουν από την απουσία του Χριστού.

Ένα άλλο αίτιο προσέγγισης των νέων από τις αιρετικές αυτές οργανώσεις είναι η υπόσχεση της επαγγελματικής αποκατάστασης. Οι περισσότεροι από αυτούς που σπουδάζουν αλλά και εκείνους που δεν σπουδάζουν αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα εργασίας. Τα χρόνια περνούν και πολλοί νέοι και νέες εξακολουθούν να ζουν με έξοδα των γονέων τους. Η έλλειψη απασχόλησης επιφέρει σοβαρό πλήγμα στη νεανική ζωτικότητα. Μπρος σε αυτή την απόγνωση βρίσκουν καταφύγιο όχι μόνο στους Μορμόνους αλλά και σε πολλά άλλα μοντέρνα – αιρετικά κινήματα. Τα οράματα και οι αποκαλύψεις που διακηρύττουν ότι κατέχουν και προσφέρουν είναι μία μεγάλη απάτη. Αυτά υπάρχουν μόνο μέσα στην Εκκλησία του Χριστού όπως προαναφέραμε.

Τώρα στο υποτιθέμενο ερώτημα, το αν όλες αυτές οι σύγχρονες ααιρέσεις είχαν ορθόδοξο φρόνημα θα είχαν οράματα και αποκαλύψεις; Απαντούμε αρνητικά όχι, γιατί εκτός της Εκκλησίας του Χριστού σωτηρία δεν υπάρχει. Στην άρνησή μας αυτή θα ήθελα να αναφέρω και τα λόγια του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου.

Η ΔΙΔΑΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΜΨΗ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ

Η Αποκάλυψη στον άνθρωπο μας λέγει ο άγιος αποκαλείτε έλλαμψη και θεωρία. Και αυτή η θεωρία προσπορίζει στον άνθρωπο την αληθινή γνώση του Θεού. Όλες οι εσωτερικές πνευματικές αισθήσεις αποκτούν αυτήν την γνώση του Θεού, κάτι που δεν έχουν οι Μορμόνοι καθώς και όλες οι άλλες αιρέσεις. Επομένως η γνώση του Θεού δεν είναι μία κίνηση και ενέργεια της λογικής, αλλά μία κοινωνία όλης της ψυχής και αυτού ακόμη του σώματος μετά του Θεού. Γι’ αυτό οι άγιοι, κατά τον άγιο Συμεών, αποκαλούν «την θεωρίαν γνώσιν και την γνώσιν πάλιν θεωρίαν», καθώς επίσης αποκαλούν «την ακοήν όρασιν και την όρασιν ακοήν» [29]. Έτσι η όραση του Θεού είναι και ακοή και η ακοή του Θεού είναι και όραση του Θεού. Στην Μεταμόρφωση του Χριστού στο όρος Θαβώρ η ακοή της φωνής του Θεού «ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός» ήταν θεωρία του Θεού. Όραση (θεωρία) και ακοή τίθενται εναλλάξ στην Αγία Γραφή. «Ούτω τοίνυν η θεία Γραφή και την θεωρίαν του Θεού ακοήν και την ακοήν αντί θεωρίας συνήθως τίθησιν» [30]. Και αυτή η ακοή και η θεωρία είναι γνώση. «Ώστε ακοήν την εν τη θεωρία της δόξης του Πνεύματος εγγινομένην ομού διδασκαλίαν και γνώσιν λέγει» [31].

Η Αποκάλυψη όμως του Θεού δεν προσφέρεται σε όλους τους ανθρώπους, πολλώ μάλλον στους αιρετικούς, αλλά μόνον σε όσους είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι να δεχθούν αυτήν την έλλαμψη και τη γνώση του Θεού. Αναλύοντας ο άγιος Συμεών την παραβολή του Χριστού, σύμφωνα με την οποία εξεδιώχθη από τον γάμο ο μη έχων ένδυμα γάμου, γράφει ότι με αυτό έδειξε ο Κύριος «ότι ουδείς εκεί μελανηφορών εισελεύσεται» [32]. Το ότι εισήλθε και στη συνέχεια εξεβλήθη έξω δεν σημαίνει ότι έκανε λάθος ο αλάθητος, «αλλ’ ότι ούπω καιρός ην αποκαλύψαι τα τοιαύτα μυστήρια» [33]. Μόνον οι άξιοι, οι καθαρθέντες, είναι δεκτικοί αυτής της Αποκαλύψεως, γιατί, όπως υπογραμμίζει ο άγιος στη συνέχεια, οι ελλάμψεις «τοις αξίοις εκφαντικώτερον τε και τρανότερον» αποκαλύπτονται[34].

Αρχιμανδρίτης
Γρηγόριος Κωνσταντίνου
Διδάκτωρ Θεολογίας, Καθηγητής
Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης

[1] Βιβλίο των Πράξεων.
[2] Ιάκωβος 1, 5.
[3] Δανιήλ 8, 5-17.
[4] Ιωάννου Ρωμανίδου, «Δογματική και Συμβολική θεολογία», Τόμος Α΄, σελ. 125
[5] Ιωάννου Δαμασκηνού, Οπ. π. Κεφάλαιο Α, σχόλιο 2.
[6] Νικ. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄, σελ. 58
[7] Νικ. Ματσούκας, Οπ. π. σελ. 58.
[8] Νικ. Ματσούκας, Οπ. π. σελ. 58.
[9] Γερβ. Ραπτόπουλου, Αιρέσεις στην Ελλάδα,. Αθήνα 1994, σσ. 82-83.
[10] Joseph Smith, Ιστορία της Εκκλησίας, τόμ. 1, κεφ. 1, σ. 17.
[11] Εξ. 28, 30: «παρά ροΐσκον χρυσούν κώδωνα και άνθινον επί του λώματος του υποδύτου κύκλω». Κατά τους Ο΄, οι πέτρες Ουρίμ καί Θουμμίμ = Δήλωση καί Αλήθεια. Πρόκειται για τούς δύο κλήρους, με τούς οποίους διέκριναν τη θέληση του Θεού. Ὁ τρόπος πού τούς χρησιμοποιούσαν μας είναι άγνωστος (ἡ επεξήγηση είναι από υποσημείωση της Αγίας Γραφής, έκδοση της Βιβλικής Εταιρίας). Λε: 8, 8, Αρ. 27,21, Δε.33, 8, Α΄ Βα. 28, 6, Εσ. 2, 63. Νε.7, 65.
[12] Joseph Smith, Ιστορία της Εκκλησίας, τόμ. 1, 34-35.
[13] Πολύτιμο Μαργαριτάρι Schriften Joseph Smith' s 2, Geschichte des Propheten, τόμ. 1, 69-71.
[14] Βλ. The Prophet Joseph Smith' s Testimony, σ. 24: «Ο Προφήτης δήλωσε αργότερα ότι αμέσως μετά ἡ μελχισεδική ιεροσύνη τούς δόθηκε από τα χέρια του Πέτρου, του Ιακώβου και του Ιωάννου, σε μία τοποθεσία κοντά στις όχθες του ποταμού Susguehanna, μεταξύ Ηarmony της επαρχίας του Susguehanna στην Pennsylvania και Colesville της επαρχίας του Broome in Staat Νέας Υόρκης».
[15] Διδαχές και Διαθήκες. 38, 32-33: « … σας έδωσα την εντολή να πάτε στο Οχάιο, και εκεί εγώ θα σας δώσω το νόμο μου, και εκεί θα ενδυθείτε με δύναμη από τα ύψη. Και από εδώ κι εμπρός, θέλω οπωσδήποτε να τους στείλω στα έθνη, και θα τους ειπωθεί τι να κάνουν. Γιατί έχω φυλαγμένο ένα σπουδαίο έργο, γιατί ο οίκος του Ισραήλ θα σωθεί, και θα τους οδηγήσω οπουδήποτε θέλω, και καμιά δύναμη δεν πρόκειται να σταματήσει το χέρι μου».
[16] Δ. και Δ. 52, 2-5: «Λέγοντας: Εγώ ο Κύριος θα κάνω γνωστό σε σας τί θέλω να κάνετε από αυτή την στιγμή ως την επόμενη συνέλευση, η οποία θα λάβει χώρα στο Μισούρι, στη γη, την οποία εγώ θα αφιερώσω στο λαό μου, οι οποίοι είναι υπόλειμμα του Ιακώβ... Και εφόσον είναι πιστοί, θα τούς γίνει επίσης γνωστή ἡ γη της κληρονομίας σας».
[17] Πρβλ. Documentary History of the Church, 1, 188. Βλ. επίσης Β. τ Μ., Γ΄ Νεφί 21, 23.
[18] Δ. και Δ. 57, 1-5.
[19] Δ. και Δ., 89, 1-17: «Ο ΛΟΓΟΣ ΣΟΦΙΑΣ προς όφελος του Συμβουλίου των αρχιερέων, των συγκεντρωμένων στο Κίρτλαντ, και της Εκκλησίας, και επίσης των Αγίων της Σιών... Ιδέστε, αληθινά, έτσι λέγει ο Κύριος σε σας: «Αν κανείς από σας πίνει κρασί ή ισχυρό ποτό, ιδέστε δεν είναι καλό, ούτε αρμόζει στα μάτια του Πατέρα σας παρά μόνον, όταν συγκεντρώνεσθε για να προσφέρετε τις θείες ευχαριστίες σας ενώπιον του. Και πάλι τα ισχυρά ποτά δεν είναι για την κοιλιά, αλλά για το πλύσιμο του σώματός σας. Και πάλι ὁ καπνός δεν είναι για το σώμα, ούτε για την κοιλιά, και δεν είναι καλός για τον άνθρωπο, αλλά είναι βότανο για μωλωπισμούς και για όλα τα άρρωστα ζώα, για να χρησιμοποιείται με διάκριση και τέχνη. Και πάλι τα ζεστά ποτά (hot drinks) δεν είναι για το σώμα ἤ την κοιλιά... ».
[20] Πρβλ. Robert McKay, Mormons, Phantom Civilizations, Email UMI.MHR @ Juno com, όπ. παρ., σ. 5: «Γνωρίζουν όλοι ότι, όταν ένας πολιτισμός υπάρξει για αρκετό χρόνο σ' ένα τόπο, θα αφήσει ίχνη σ' αυτόν. Και τα ίχνη του θα είναι ερείπια κτισμάτων, αντικειμένων, θα είναι ακόμη δείγματα της γραφής του κ.λπ., όπως έγινε με όλους τούς γνωστούς πολιτισμούς στον παλαιό και νέο κόσμο».
[21] Πρβλ. Π. Π. Καλονάρος, Οι Μορμόνοι, στο Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό, τόμ. ΙΓ΄ Αθήναι 1947, σσ. 778-779: «Σύμφωνα με την άποψη του Ιωσήφ Σμίθ, ὁ Μόρμον υπήρξε ιθαγενής αμερικανός αρχηγός, απόγονος Ιουδαίων οπό την φυλή Ιωσήφ. Μετανάστευσε το 600 π.Χ. οπό την Παλαιστίνη στην αμερικανική ήπειρο, ήταν προφήτης και έζησε κατά τον 4° μ.Χ., οπότε με την υπαγόρευση του Αγγέλου έγραψε τα δόγματα της πίστεως των Μορμόνων επάνω σε χρυσές πλάκες».
[22] Β΄ Κο. 11, 14: «και ου θαυμαστόν, αυτός γάρ ὁ σατανάς μετασχηματίζεται εις άγγελο φωτός».
[23] Βιβλίο του Μόρμον Β΄ Νεφί 29, 6-11: «Εσείς ανόητοι, πού λέτε: Βίβλο, έχουμε Βίβλο, και δε χρειαζόμαστε και άλλη Βίβλο. Θα είχατε αποκτήσει Βίβλο, αν δεν ήταν μέσω των Ιουδαίων;... Επειδή λοιπόν έχετε Βίβλο, δεν πρέπει να νομίζετε ότι περιέχει όλον το λόγο μου. Ούτε πρέπει να νομίζετε ότι δεν έχω βάλει να γράψουν κι άλλα».
[24] Βλ. Θ.Η.Ε., όπ. παρ., τόμ. θ΄, σ. 80: «Εις αυτό έχουν συλλεγεί πολλαί αποκαλύψεις του Σμίθ, μεταξύ άλλων δε ἡ περί πολυγαμίας, τινές του διαδόχου του Brigham Young και τινές εξηγήσεις και διδασκαλίαι ως αι του Ορσον Pratt, ενός εκ των πρώτων 12 Μορμόνων αποστόλων, όστις, σταλείς εις Αγγλία, διά να ευαγγελισθεί, υπερήσπισε τον Μορμονισμόν και εξέδωσε εργίδιά του εις Λίβερπουλ από το 1849 έως το 1851.
[25] Πρβλ. Gerhard Müller, Mormonen στό Theologische Realenzyklopädie, τόμ. 22, Berlin 1994, σ. 313: «Οι 136 προφητείες οπό τις 138 δόθηκαν κατευθείαν οπό τον Θεό στον Smith. Από αυτές μνημονεύονται εδώ συνοπτικά και ενδεικτικά μερικές: ἡ 89η αποκάλυψη δόθηκε στον Joseph Smith, όταν ήταν στο Kirtland του Ohio, το 1833. Ἡ αποκάλυψη αυτή είναι γνωστή ως λόγος σοφίας. Στο τμήμα 135 γίνεται λόγος για το μαρτυρικό θάνατο του Joseph Smith του προφήτη, και του αδερφού του Hyrrum Smith, του πατριάρχη, πού συνέβη στο Cartage του Illinois, στις 27 Ιουνίου 1844. Το τμήμα αυτό γράφηκε οπό τον John Taylor, ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυρας στα γεγονότα. Στην 136η αποκάλυψη πού δόθηκε στον Brigham Young, τον Ιανουάριο του 1847, στον καταυλισμό Ισραήλ, πού βρισκόταν στην δυτική όχθη του ποταμού Missouri, γίνεται λόγος για το πως πρέπει να διοργανωθεί ο καταυλισμός για το μεγάλο ταξίδι προς τη Δύση».
[26] Πρβλ. Rüdiger Hauth, όπ. παρ., σ. 20.
[27] Πρβλ. Α. Αλεβιζόπουλου, όπ. παρ., σ. 532.
[28] Πρβλ. Γεωργ. Ψαλτάκη, , όπ. παρ., σ. 106.
[29] Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, Γ΄ ηθικός λόγος, σελ. 404.
[30] Όπ. π. σελ. 406.
[31] Όπ. π. σελ. 406
[32] Όπ. π. σελ. 414
[33] Όπ. π. σελ. 420
[34] Όπ. π. σελ. 400

---

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.