Σκέψεις και προβληματισμοί για τον πλούσιο και το πτωχό Λάζαρο τής παραβολής τού Κυρίου μας

Της Μαρίας Σκαμπαρδώνη

 

Ο Κύριος Ιησούς Χριστός πάντοτε μιλούσε με αυστηρότητα για την προσκόλληση του ανθρώπου στο χρήμα και τα υλικά αγαθά. Έλεγε πως δεν μπορεί να δουλεύει κάποιος σε δύο κυρίους, διότι το έναν θα αποστραφεί και τον άλλο θα υπηρετήσει αληθινά.

Η μοναδική φορά που ο Κύριος αναφέρθηκε σε τιμωρία ανθρώπου τόσο σκληρά στην Κόλαση, είναι ίσως η παραβολή του πλούσιου και πτωχού Λαζάρου, η οποία αναδεικνύει το πόσο κακό μπορεί να κάνει σε έναν άνθρωπο η προσκόλληση στο χρήμα και στη ματαιότητα του πλούτου. Μπορεί να τον οδηγήσει ακόμα και στην απώλεια της ψυχής του...

Η παραβολή του πλούσιου και του πτωχού Λάζαρου υπάρχει μόνο στο Ευαγγέλιο του Λουκά, στο κεφάλαιο 16 και στίχους 19 – 31. Αξίζει να τη δούμε πρώτα και μετά να προχωρήσουμε σε διάφορα σχόλια και ανάλυση.

Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΤΩΧΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ (Από τον Ευαγγελιστή Λουκά εδάφιο 16:19 – 31)

Ο Ιησούς είπε στους μαθητές του την παρακάτω παραβολή: «Κάποιος άνθρωπος ήταν πλούσιος, φορούσε πολυτελή ρούχα και το τραπέζι του κάθε μέρα ήταν λαμπρό. Κάποιος φτωχός όμως, που τον έλεγαν Λάζαρο, ήταν πεσμένος κοντά στην πόρτα του σπιτιού του πλουσίου, γεμάτος πληγές, και προσπαθούσε να χορτάσει από τα ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του πλουσίου. Έρχονταν και τα σκυλιά και του έγλειφαν τις πληγές. Κάποτε πέθανε ο φτωχός, και οι άγγελοι τον πήγαν κοντά στον Αβραάμ. Πέθανε κι ο πλούσιος και τον έθαψαν. Στον Άδη που ήταν και βασανιζόταν, σήκωσε τα μάτια του και είδε από μακριά τον Αβραάμ και κοντά τούτο Λάζαρο. Τότε, φώναξε ο πλούσιος και είπε: "Πατέρα μου, Αβραάμ, σπλαχνίσου με και στείλε το Λάζαρο να βρέξει με νερό την άκρη του δάχτυλου του και να μου δροσίσει τη γλώσσα, γιατί υποφέρω μέσα σ’ αυτή τη φωτιά". Ο Αβραάμ όμως του απάντησε: "Παιδί μου, θυμήσου ότι εσύ απόλαυσες την ευτυχία στη ζωή σου, όπως κι ο Λάζαρος τη δυστυχία. Τώρα, λοιπόν, αυτός χαίρεται εδώ, κι εσύ υποφέρεις. Κι εκτός απ' όλα αυτά, υπάρχει ανάμεσά μας μεγάλο χάσμα, ώστε αυτοί που θέλουν να διαβούν από εδώ σε εσάς να μην μπορούν, ούτε οι από 'κει μπορούν να περάσουν σε εμάς". Είπε πάλι ο πλούσιος: "Τότε, σε παρακαλώ, πατέρα, στείλε τον στο σπίτι του πατέρα μου, να προειδοποιήσει τους πέντε αδερφούς μου, ώστε να μην έρθουν κι εκείνοι σε αυτόν εδώ τον τόπο των βασάνων". Ο Αβραάμ τού λέει: "Έχουν τα λόγια του Μωυσή και των προφητών ας υπακούσουν σ αυτά". 'Όχι, πατέρα μου Αβραάμ", του λέει εκείνος, "δεν αρκεί· αλλά αν κάποιος από τους νεκρούς πάει σε αυτούς, "θα μετανοήσουν". Του λέει τότε ο Αβραάμ: "Αν δεν υπακούνε στα λόγια του Μωυσή και των προφητών, ακόμη κι αν αναστηθεί κάποιος από τους νεκρούς, δεν πρόκειται να πεισθούν"».

Διαβάζοντας την παραπάνω παραβολή του Κυρίου, μπορούμε να κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις:

·       Μπορούμε να διακρίνουμε το πόσο συμπονετικός και δεκτικός προς τον άνθρωπο που υποφέρει είναι ο Κύριος. Ο Κύριος δεν είναι προσωπολήπτης, ελεεί και σπλαχνίζεται το φτωχό· για εκείνον ο κοινωνικά κατώτερος και πτωχός στα μάτια τού κόσμου αποκτά αξία και υπόσταση. Ο Κύριος κατονομάζει το Λάζαρο, ενώ τον πλούσιο τον αφήνει ανώνυμο.

·       Ο Κύριος δεν αναφέρεται πουθενά στον τρόπο με τον οποίο ο πλούσιος απέκτησε τη μεγάλη του περιουσία, δηλαδή αν εκείνη αποκτήθηκε με νόμιμα ή άνομα μέσα. Για το Θεό η προσκόλληση του πλούσιου στο χρήμα και τα υλικά αγαθά υπήρξε καταδικαστική, ακόμα και αν εκείνος τα απέκτησε με νόμιμο τρόπο ή προσωπικό αγώνα. Η ματαιοδοξία του πλούτου είναι καταστροφική και η σκληρή στάση του απέναντι στον πτωχό Λάζαρο έγινε τελικά, η αιτία καταδίκης της δικής του ψυχής.

·       Ο Κύριος αναφέρεται στην τιμή του πλούσιου από τον κόσμο στο θάνατό του με την κηδεία και τις τιμές που δέχθηκε. Για το Λάζαρο πάλι, δεν αναφέρει τιμή ή ενταφιασμό από τον κόσμο, αναδεικνύοντας το πόσο πτωχός και περιφρονημένος ήταν ο ίδιος. Και αυτό ο Κύριος δεν το έπραξε τυχαία· ήθελε να αναδείξει πως για Εκείνον τα κριτήριά Του είναι διαφορετικά από εκείνα του κόσμου αλλά  και για να δείξει εμπράκτως αυτό που διαφορετικά έχει πει: «Ούτως έσονται οι έσχατοι πρώτοι και οι πρώτοι έσχατοι». Για τον Κύριο που βλέπει την καρδιά και όχι την εξωτερική επιφάνεια, η κρίση είναι διαφορετική και δεν βασίζεται στα κοσμικά κριτήρια των ανθρώπων.

·       Η σκληροκαρδία του πλούσιου θέλει να αναδείξει την έλλειψη συμπόνιας προς τον πάσχοντα, ένα καθήκον που έχουμε όλοι απέναντι στο συνάνθρωπό μας. Ο Λάζαρος είναι ο κάθε καταφρονεμένος συνάνθρωπος, ο φτωχός που έχει ανάγκη και ζητάει βοήθεια, ο κάθε άνθρωπος που συναντάς και στερείται. Ο πλούσιος δε σπλαχνίστηκε το Λάζαρο, διότι ήταν αφοσιωμένος στις κοσμικές και επίγειες απολαύσεις, αδιαφορώντας για τη σωτηρία της ψυχής του. Δεν χρησιμοποίησε τον πλούτο με τον καλό του σκοπό που είναι η υποστήριξη των ασθενέστερων όπως και για επωφελή και χρήσιμα έργα, αλλά αποκλειστικά και μόνο για εγωιστικούς και ιδιοτελείς σκοπούς. Δεν τον αξιοποίησε με ορθό τρόπο, σεβόμενος πως και αυτός ακόμα είναι ένα δώρο του Θεού.

·       Η τιμωρία του πλούσιου και η ανταμοιβή του πτωχού Λάζαρου που πόνεσε και ταλαιπωρήθηκε τόσο στην επίγεια ζωή του, είναι ένα μάθημα για όλους μας. Είναι το ηθικό δίδαγμα πως η σωτηρία της ψυχής και η ουσιαστική χαρά στην αιώνια παρουσία του Θεού δεν ισοσταθμίζεται με καμία άλλη υλική απόλαυση στην πρόσκαιρη ζωή. Ο πλούσιος που τόσο πολύ όμορφα έζησε στην επίγεια ζωή του και δε στερήθηκε τίποτα, υπέφερε στην αιώνια και έχασε την ψυχή του, ζώντας μακριά από το Θεό.

Η ματαιότητα της ύλης μπορεί να τυφλώσει την καρδιά και τον νου του ανθρώπου, απομακρύνοντας τον οριστικά από το Θεό και το συνάνθρωπο. Και ο άνθρωπος στα μάτια του Θεού θα κριθεί τόσο από τον δικό του προσωπικό πνευματικό αγώνα, όσο και από τις πράξεις αγάπης απέναντι στο συνάνθρωπό του.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προσοχή! Χωρίς όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο δεν γίνεται δημοσίευση σχολίου. Επίσης δεν πρέπει να είναι υβριστικό και άσχετο με το θέμα του άρθρου.